Hoe stimuleer ik het onderzoekend vermogen van mijn studenten?

In 2009 verscheen er een notitie van de HBO-raad, ‘kwaliteit als opdracht’, die stelt dat het voor de huidge maatschappij en beroepenveld noodzakelijk is dat hbo-opleidingen (bachelor en master) professionals af leveren met zogenaamd ‘onderzoekend vermogen’. In de notitie wordt hiervan gezegd dat dit leidt tot professionals die reflecteren op hun handelen, hun handelen goed kunnen onderbouwen met onderzoek (evidence-based practice) en zelf in staat zijn om hun beroepspraktijk te vernieuwen. Daan Andriessen definieert in zijn lectorale rede op basis van deze drie uitkomsten onderzoekend vermogen als:

1. onderzoekende houding
2. gebruik kunnen maken van onderzoek in je werk
3. kunnen uitvoeren van onderzoek bij de ontwikkeling van een beroepsproduct

Onderzoek is daarmee dus voor studenten niet een doel op zichzelf. Ze worden binnen de meeste hbo-opleidingen niet opgeleid tot onderzoeker, maar tot professionals die onderzoek kunnen gebruiken en uitvoeren ter verbetering van hun eigen praktijk.

Het beleid van de HU is afgestemd op het bovenstaande. Het doel is om binnen alle opleidingen van de HU studenten onderzoekend vermogen te laten ontwikkelen. Iedere faculteit geeft daar op een eigen manier invulling aan, afhankelijk van de verschillende onderzoekstradities en -opvattingen die er zijn (zie de paper ….).

Jouw rollen en taken als docent kunnen hierin verschillend zijn. Denk aan:

1. Modelleren/voorleven van onderzoekend vermogen in je eigen vakken: de manier waarop jij omgaat met bronnen, zelf voortbouwt op dat wat bekend is, kritisch denken laat zien etcetra.
2. Onderwijzen van specifieke methoden en technieken van onderzoek.
3. Verweven van onderzoeksonderdelen binnen de vakken die je geeft en de begeleiding daarvan.
4. Het begeleiden van onderzoek binnen het afstudeerproduct dat een opleiding vraagt.