In de arbeidsovereenkomst kan een proeftijdbeding opgenomen worden. De werkgever en werknemer spreken dan samen af dat er aan het begin van het dienstverband sprake zal zijn van een proeftijd. Maar wat houdt een proeftijdbeding precies in en wanneer wordt een proeftijdbeding als geldig aangemerkt? In deze blog geven wij jou antwoord op deze vragen.
Wat is een proeftijdbeding?
Een proeftijdbeding is een schriftelijke afspraak in de arbeidsovereenkomst waarbij de werkgever en de werknemer een proeftijd afspreken. 1 De proeftijd kan ook wel aangemerkt worden als een soort kennismakingsperiode tussen de werkgever en de werknemer.2 Tijdens deze periode kan de werknemer kijken of de baan bij hem past en de werkgever kan kijken of de werknemer voldoet aan zijn verwachtingen. Als dit niet het geval is, dan kan de arbeidsovereenkomst tijdens deze proeftijd door beide partijen direct beëindigd worden.
Als er een proeftijd is afgesproken, dan moet de duur van de proeftijd voor de werkgever en de werknemer gelijk zijn. De proeftijd mag dus niet voor de één langer duren dan voor de ander. Daarnaast moet de proeftijd schriftelijk worden overeengekomen. In de meeste gevallen wordt het proeftijdbeding dan ook in de arbeidsovereenkomst opgenomen, maar het proeftijdbeding kan ook vermeld staan in de geldende CAO. In ieder geval is een mondelinge afspraak over het instellen van een proeftijd niet voldoende.
Duur van de proeftijd
Een proeftijdbeding mag maar voor een beperkte periode afgesproken worden. De duur van de proeftijd hangt af van de duur van de arbeidsovereenkomst:
Arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd (vast contract): er mag een proeftijd worden afgesproken van maximaal 2 maanden.
Arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd (tijdelijk contract):
- Een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd die langer duurt dan 6 maanden en korter duurt dan 2 jaar: er mag een proeftijd van maximaal 1 maand worden afgesproken. De CAO mag hier wel van afwijken.
- Een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd die langer duurt dan 2 jaar: er mag een proeftijd van maximaal 2 maanden worden overeengekomen.
- Een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd zonder einddatum: hierbij kan je denken aan een tijdelijk contract dat eindigt als een bepaald project is afgerond of een tijdelijk contract waarvan de duur gekoppeld is aan de duur van de vervanging van een bepaalde werknemer. In deze gevallen mag er een proeftijd van maximaal 1 maand worden afgesproken. De CAO mag hier ook weer van afwijken.
In sommige gevallen mag er helemaal geen proeftijd worden afgesproken. Dit is het geval als er sprake is van:
- Arbeidsovereenkomsten voor bepaalde tijd die maximaal 6 maanden duren.
- Opvolgende arbeidsovereenkomsten tussen dezelfde werknemer en werkgever, waarbij er van de werknemer dezelfde vaardigheden en verantwoordelijkheden worden geëist als bij de vorige arbeidsovereenkomst. Als er hele andere vaardigheden en verantwoordelijkheden van de werknemer worden geëist, mag er dus wel een proeftijd worden afgesproken in de nieuwe arbeidsovereenkomst.
- Opvolgend werkgeverschap: er is sprake van een nieuwe arbeidsovereenkomst met een andere werkgever, maar de werknemer blijft hetzelfde werk op dezelfde werkplek uitvoeren. Er is dus sprake van opvolgende arbeidsovereenkomsten tussen een werknemer en verschillende werkgevers. Hierbij kan je denken aan een situatie dat een werknemer eerst via een uitzendbureau bepaalde werkzaamheden verrichtte voor een werkgever en vervolgens dezelfde werkzaamheden gaat verrichten voor diezelfde werkgever, maar dan in dienst van die werkgever. Er is dan sprake van verschillende werkgevers, omdat de werknemer eerst via een uitzendbureau de werkzaamheden uitvoerde en daardoor het uitzendbureau als de werkgever werd aangemerkt.
De proeftijd gaat in vanaf de dag dat de werknemer feitelijk gezien aanvangt met zijn werkzaamheden, dus vanaf het moment dat de werknemer daadwerkelijk de afgesproken werkzaamheden gaat verrichten.
Nietige proeftijd
Als het proeftijdbeding niet voldoet aan de wettelijke regels die hierboven staan vermeld, dan is het proeftijdbeding nietig. Dit betekent dat het proeftijdbeding wettelijk gezien nooit heeft bestaan. Als de werknemer dan ontslagen wordt tijdens de afgesproken proeftijd, dan is er geen sprake van een rechtsgeldig ontslag, zelfs niet als de werkgever de werknemer ontslaat binnen de voor die arbeidsovereenkomst geldende proeftijd.
Vragen?
Heb jij vragen over jouw arbeidscontract? Het Juridisch Studentenloket staat klaar om je verder te helpen! Je kunt je vraag insturen via: https://husite.nl/juridisch-studentenloket/gratisadvies/.