Ook in het tweede projectjaar van Students4Change zijn Learning Design Studio’s de ontmoetingsplek voor reflectie en feedback van peers. Nieuw dit jaar is dat er naast vo-docenten en hun leerlingen nu ook lerarenopleiders deelnemen, zij gaan ook aan de slag om hun studenten meer stem te geven in het onderwijs.
Op de eerste bijeenkomst van het jaar is in beide groepen uitleg gegeven over de gedachte achter de Learning Design Studio’s (LDS). In de LDS staan reflectie en feedback centraal. Dit zijn belangrijke onderdelen in het leren van leraren, zoals beschreven in het model voor ‘professional growth’ van Clarke & Hollingsworth (2002) (zie figuur 1).
Figuur 1: Het interconnected model of professional growth van Clarke & Hollingsworth (2002)
Dit model omvat vier domeinen: het externe domein, het praktijkdomein, het persoonlijke domein en het domein van consequenties. De domeinen zijn onderling verbonden via ‘reflectie’ en ‘enactment’.
Het externe domein staat voor een ‘externe stimulus of bron van informatie’. Dit kan een bijeenkomst of een cursus zijn, maar ook een gesprek met een expert of met een collega of een bron in de vorm van (vak)literatuur of een lezing. Het praktijkdomein is het domein waar geëxperimenteerd wordt, waar nieuwe dingen worden uitgeprobeerd, waar je dingen doet (lesgeven, onderwijs ontwikkelen, ect). Het domein van consequenties heeft betrekking op dat de consequentie is van het handelen, bijvoorbeeld wat wordt waargenomen bij leerlingen als gevolg van anders lesgeven. Het persoonlijke domein bestaat uit het geheel van kennis, opvattingen en overtuigingen van de leraar of opleider.
De verbinding tussen de domeinen bestaat uit ‘reflectie’ en ‘enactment’. De reflectiepijl geeft aan dat er een proces van reflectie plaatsvindt dat domeinen met elkaar verbindt. Een leraar kan bijvoorbeeld reflecteren op iets dat in de klas is uitgeprobeerd (praktijkdomein) en waar de leerlingen op een bepaalde manier op reageerden (domein van consequenties. Het begrip ‘enactment’ gaat over het ‘beredeneerd’ of ‘overwogen’ handelen, bijvoorbeeld als de leraar op basis van de nieuwe opvattingen besluit om bij het geven van instructie een andere aanpak te gaan hanteren.
Het model geeft géén vaste volgorde voor hoe de domeinen met elkaar verbonden zijn, ieder leerproces kan anders verlopen. De ene keer kan het starten bij het externe domein en via het persoonlijke domein uitkomen bij experimenteren; de andere keer start het proces bij experimenteren, gevolgd door een verdieping in theorie (extern domein) enzovoort.
Het model beschrijft hoe leraren leren door dingen uit te proberen (praktijkdomein), door zich erin te verdiepen (externe domein), door gegevens te verzamelen (domein van consequenties) en door hun ervaringen toe te voegen aan hun persoonlijke kennis (persoonlijke domein).
De Learning Design Studio als reflectiemoment
Maar hoe past de LDS nu bij het model van professional growth? De LDS kan je zien als een georganiseerd moment waarop de reflectie plaatsvindt. Leraren nemen hun input uit hun praktijk mee (praktijkdomein, domein van consequenties) en reflecteren samen met peers op de bevindingen. Op basis van de reflectie en feedback bedenken ze ook een nieuwe stap (enactment) die ze in hun onderwijspraktijk willen gaan uitvoeren. De bijeenkomsten van de LDS kunnen ook dienen als een plek waar externe input wordt opgehaald vanuit theorie. In figuur 2 is aangegeven hoe het proces dat door de LDS-bijeenkomsten ondersteund wordt eruit kan zien in het project Students4Change.
Figuur 2: Proces bij deelnemende docenten in Students4Change
Referenties:
Clarke, D., & Hollingsworth, H. (2002). Elaborating a model of teacher professional growth. Teaching and Teacher Education, (18), 947-967.
Wessum, L. van, & Kools, Q. (2019). Professionele groei van leraren en andere onderwijsprofessionals. Grip op leren. Gompel&Svacina, Oud-Turnhout-‘s-Hertogenbosch