Een goede samenwerking tussen logopedist, ouder en kind is essentieel in de behandeling van een taalontwikkelingsstoornis (TOS). Die samenwerking verloopt echter nog niet altijd optimaal. Binnen het SIA RAAK-mkb project COMPLETE ontwikkelden onderzoekers samen met professionals en ouders een toolbox die logopedisten helpt in het optimaliseren van de samenwerking met ouders. “We wilden logopedisten de voordelen laten ondervinden van een aanpak waarbij ze zich niet alleen richten op het kind, maar op het kind en de ouders. En dat is gelukt”, vertelt Inge Klatte, onderzoeker bij het lectoraat Logopedie: Participatie door Communicatie.
Volgens Inge Klatte liggen er kansen voor logopedisten om de samenwerking met ouders die een kind met TOS onder behandeling hebben te optimaliseren. “De behandeling van een kind met TOS vraagt best wat samenwerking tussen de logopedist en de ouders. Denk aan het delen van ervaringen en zorgen, maar ook het ondersteunen van de taalontwikkeling van het kind in de thuissituatie. “Logopedisten zien het belang van deze samenwerking, maar vinden het lastig om de samenwerking vorm te geven wanneer zij bijvoorbeeld weerstand ervaren bij ouders”, vertelt Inge. “Uit gesprekken met ouders bleek daarnaast dat zij zich niet altijd voldoende gehoord voelen.”
Geen belemmeringen maar inzichten
Tijdens het project werd het snel duidelijk dat er bij ouders en logopedisten verschillende behoeften waren als het aankwam op de samenwerking, maar dat deze vaak niet inzichtelijk waren. Een toolbox zou hier uitkomst voor kunnen bieden. “Tijdens interviews met ouders en logopedisten bij de aanvang van het onderzoek merkten we dat een variëteit aan overtuigingen een optimale samenwerking in de weg staan. Voor het ontwerpproces voor de toolbox leek het ons dan ook niet handig dat allemaal op één hoop te gooien. We definieerden daarom verschillende persona’s met elk eigen ouderbehoeftes en -gedragingen in relatie tot het kind en de logopedist“, vertelt Rosa de Vries, onderzoeker bij het lectoraat Co-Design. “We zijn echt op zoek gegaan om inzichtelijk te krijgen waarom een ouder doet zoals deze doet. We zochten niet naar belemmeringen, maar juist naar handvatten voor logopedisten om op de juiste manier in gesprek te gaan met de ouders”, vult Inge aan.
Ouders en logopedisten samen aan de slag
“Tijdens de bespreking van de persona’s in focusgroepen vielen er direct al kwartjes bij de betrokken logopedisten, aannames werden inzichten. Samen met logopedisten, ouders en experts hebben we in een week een prototype ontwikkeld van een gelaagde toolbox”, vertelt Rosa. Met de toolbox doorlopen logopedisten eerst een kennislaag waarin ze bijvoorbeeld kunnen testen ‘hoe goed ze het al doen’. In de tweede laag gaan ze aan de slag met eigen casuïstiek, en in de derde laag zitten verschillende tools die ze in hun praktijk kunnen gebruiken ter inspiratie zoals posters, kleine reminders (tegeltje met een spreuk) en een ouderwaaier vol tips over het aangaan van het oudergesprek.
De toolbox is doorontwikkeld en op het eindsymposium van COMPLETE gepresenteerd aan alle betrokkenen en de beroepspraktijk. “Waar ik het meest trots op ben als ik kijk naar de ontwikkelde toolbox, is dat we van ouders en logopedisten die hieraan hebben meegewerkt, te horen hebben gekregen dat zij hun eigen input herkennen in het eindresultaat. Dat bevestigt voor ons dat we echt dit samen hebben ontwikkeld”, zeggen Rosa en Inge.
Brede interesse
De ontwikkelde toolbox heeft niet alleen logopedisten enthousiast gemaakt, ook vanuit de kinderfysiotherapie en kinderergotherapie is enthousiast gereageerd. “We zijn momenteel bezig om te kijken naar de mogelijkheden om de toolbox ook echt de markt op te brengen. We hebben dit voorjaar een aanvraag ingediend voor een subsidie waarbij we dan ook gaan kijken naar een doorontwikkeling voor bijvoorbeeld ergo- en fysiotherapie. We hopen dus nog lang niet klaar te zijn hiermee”, sluit Inge af.