Themadag: Maatschappelijk Activisme met Minor Staat van de Wereld
“Activisme moet je doen op een manier die bij jou past.”
Op 1 april 2025 organiseerde de minor “Staat van de Wereld” een themadag over maatschappelijk activisme. Greenie Lot Platteel en Plandelman Anton Damen praatten mee over verschillende manieren van activisme – klein en groot.
Bij veel heeft activisme al een bepaald beeld. De A12 blokkeren, walvisvaart op zee tegenhouden, of gebouwen bekladderen met verf.
Lot en Anton delen hoe activisme er voor hun uit ziet en dat het niet altijd zo groot hoeft te zijn.
“Activisme voor iets, in plaats van tegen iets”
Lot deelt dat ze met haar werk bij de Green Office een positieve energie wil brengen bij studenten. Ze benadrukt dat we een gevoel van gemeenschap moeten behouden zodat interesse in duurzaamheid tastbaar blijft en toegankelijk voor iedereen.
Ook zegt ze dat er niks mis is met “tegen” iets zijn. “Er komen vaak hoge emoties bij kijken – en hier mag er ook ruimte voor zijn.” Ze deelt dat deze emoties juist motiverend kunnen zijn om protesten of gemeenschappen te vormen.
Maar stel de straat op gaan is niets voor mij – wat kan ik dan doen?
“Er zijn genoeg organisaties die je kan steunen die hetzelfde doel als jou hebben – je kan ook je stem laten horen op social media. Er zijn veel meer vormen van activisme dan je denkt.”
Haar laatste advies om je eigen vorm van activisme te vinden is om je af te vragen: Wat vind ik belangerijk? Wat is mijn eigen interne motivatie? En waar kan ik me bij aansluiten?
“Als je iets doet, zorg dat mensen het zien of horen”
Anton wil van iedereen een opruimheld maken. Hij haakt in op het onderwerp social media en benadrukt dat het heel belangerijk is om jezelf te laten zien en horen aan anderen.
Het woord plandelen heeft hij bedacht als een zachtaardig en vrolijk begrip – wat aantrekkelijker klinkt voor mensen dan “prikken” of “zwerfafval rapen”. Een term die je meteen onthoudt als je het hoort. “Doordat het alledaags klinkt, wordt het ook alledaags.”
Anton deelt dat mensen al vaak doen wat hij doet. Maar er is plandelschaamte, daarom vind hij het zo belangerijk dat er meer aandacht voor komt in de media. Hij werkt samen met studenten, BN’ers, en organiseert ook de Utrechste plandelweek: een festival met optredens, muziek, en gratis naar de film gaan. De Utrechtse plandelweek vind plaats van 19 tot 25 mei.
“Je moet er een feestje van maken.”
Ook deelt Anton hoe je kan omgaan met tegengeluid. Hij vertelt een verhaal dat hij beboet is door een BOA voor het achterlaten van zwerfafval terwijl hij bezig was met het oprapen en verzamelen van sigaretten. Of hoe zijn buurvrouw kritiek had op zijn plandelen, maar het de volgende dag aan een buurman vertelde.
“Negativiteit en tegengeluid is niet altijd steenvast, het kan namelijk weer zorgen voor bewustwording” zegt Anton.
Jouw manier van activisme
De themadag bracht veel inzichten over verschillende vormen van activisme. Het kan beginnen bij een dagje plandelen, informatie delen op sociale media, of simpelweg je stem laten horen. Wat zou jouw vorm van activisme zijn?