CONGRES GEWELD IN GEZINNEN | 2025

Een Houding die Werkt – Over Professionele Grondhouding en Huiselijk Geweld

Op 11 november 2025 staan we stil bij een bijzondere mijlpaal: het tienjarig jubileum van het congres geweld in gezinnen. Al tien jaar brengt dit congres professionals, beleidsmakers, studenten, onderzoekers en ervaringsdeskundigen samen om te werken aan het voorkomen en terugdringen van huiselijk geweld en kindermishandeling.

Dit jaar blikken we terug en staan we stil bij het nu. Maar belangrijker nog: richten we ons op de toekomst! Wat werkt nu echt? Hoe zorgen we voor duurzame samenwerking, betere bescherming van slachtoffers en passende zorg voor systeem en pleger? En hoe blijven we oog houden voor de complexiteit van geweld in afhankelijkheidsrelaties? Diverse thema’s, waaronder grondhouding, toekomstscenario en interprofessionele samenwerking, maken onderdeel uit van het programma.

Laat je inspireren door interessante sprekers, ervaar de verbeelding van theater, en aanschouw hoe trouwe deelnemers en ervaren professionals vertellen over hún kijk op het vraagstuk.

Programma
11.11 uur Inloop met lunch
12.15 uur Opening door dagvoorzitter Marjo Volman
12.30 uur Aftrap Campagne ‘Professionele Moed’
12.45 uur Interactief theater ‘De Vloer Op’
13.45 uur Pauze en wissel
14.00 uur Workshopronde 1
15.00 uur Pauze en wissel
15.30 uur Workshopronde 2
16.30 uur Plenaire afsluiting

Workshops

1. De waarde van het toekomstscenario kind- gezinsbescherming in de praktijk (plenaire workshop)
In deze workshop staan we stil bij het Toekomstscenario Kind- en Geinzinsbescherming in de praktijk. Allereerst zullen we een beeld schetsten van de uitgangspunten van het Toekomstscenario en de samenhang met Stevige Lokale Teams. Ook zullen we stil staan bij de benodigde politieke besluitvorming om volgens deze uitgangspunten te gaan werken.

Vervolgens laten we zien hoe we in Utrecht werken aan het Toekomstscenario in Overvecht en Leidsche Rijn; twee proeftuingebieden. We zullen concrete voorbeelden geven van wat werkt voor huishoudens en wat het anders werken oplevert voor betrokken professionals. Maar ook met welke vraagstukken ze nog worstellen. We doen dit zowel vanuit het perspectief van buurtteams als vanuit het perspectief van de Expertiseteams Veiligheid (de proeftuinteams in Utrecht). Beiden zijn heel hard nodig in deze transformatie.  

Natuurlijk is er volop gelegenheid om het gesprek aan te gaan. 

Door Robijn Pouwels (buurtteams jeugd en gezin Utrecht) en Daphne Steenvoorden (Expertiseteams Veiligheid Utrecht)

2. Over de drempel
Hoe bespreek je onveiligheid en gemelde zorgen met de cliënten die je voor het eerst ziet in een crisissituatie? Op dat moment stap je letterlijk over andermans drempel van het huis. Maar er is nog een drempel over welke je heen moet stappen, namelijk: je eigen drempel. Hoe kom ik in gesprek met die ander? Is het bespreken van veiligheid en gemelde zorgen na een melding van huiselijk geweld/kindermishandeling/ouderenmishandeling een vak apart? Wat helpt en wat niet? Welke grondhouding past daarbij?

Marloes en Gerrit nemen jullie mee in hun dagelijkse (dag en nacht) praktijk als crisismedewerkers bij Veilig Thuis Utrecht. Wat hebben ze als professionals geleerd gedurende 12 jaar werken bij Spoedeisende hulp van voormalig BJZ en Veilig Thuis? En wat hebben ze misschien af moeten leren?

Door Marloes Vaags en Gerrit Zeevat (Crisisteam Veilig Thuis Utrecht).

3. Wanneer spreken voelt als verraad is luisteren extra belangrijk
Semhar nodigt je uit in haar reis van Eritrea naar Nederland. Het opgroeien in onveiligheid, waarin familiegeheimen leiden tot wanhoop, opstand en straatleven. Het doorbreken van de familiegeheimen was nodig om weer regie over haar eigen leven te krijgen en het terugvinden van haar stem. Semhar is ervaringsdeskundige i.o. bij Samen Veilig Midden Nederland en neemt jou mee in haar proces van kind naar ervaringsdeskundige en hoe de professionele bril, kennis en attitude helpend had kunnen zijn. 

Door Hajar Rokneddine (Cliëntambassadeur Samen Veilig Midden Nederland) en Semhar Mehretab (ervaringsdeskundige – afdeling clientambassadeurs Samen Veilig Midden Nederland)

4. Interprofessionele samenwerking rondom huiselijk geweld
Interprofessionele samenwerking is al jarenlang een van de toverformules voor de verbetering van jeugdhulp en de aanpak van huiselijk geweld. Ook binnen de toekomstscenario’s is het een speerpunt. Terecht. Als er iets is waar mensen met problemen last van hebben, dan is het van langs elkaar heen werkende professionals en instanties. Huiselijk geweld is vaak verweven met andere problemen,  zoals armoede, verslaving, complexe scheidingen en psychische klachten. Politie, Veilig Thuis, jeugdzorg, GGZ, huisartsen en gemeenten spelen dan een rol. Om te werken aan veiligheid op de korte én lange termijn is samenwerking tussen deze partijen noodzakelijk. Oud nieuws. Waarom gebeurt het niet meer en niet beter?

Samenwerken over de grenzen van je eigen vakgebied heen is niet eenvoudig. Het vraagt durven loslaten van vertrouwde routines en soms afzetten van onze professionele bril. Zeker als het gaat om de veiligheid van mensen is dat spannend. Juist dan is het van groot belang om het goede te doen. Maar wat ís het goede? En wie bepaalt dat? Wie draagt welke verantwoordelijkheid? Wat ligt er op mijn bordje, en wat op dat van de ander? 

In deze workshop onderzoeken we samen wat er lastig is aan interprofessioneel samenwerken. We gaan in op de knelpunten die jij in de praktijk tegenkomt en verkennen mogelijke oplossingsrichtingen. Daarbij laten we ons inspireren door inzichten uit de literatuur, onder andere op het gebied van boundary crossing. 

Je gaat naar huis met nieuwe inzichten, praktische handvatten en hopelijk een frisse blik op samenwerking.

Door Renske Schamhart (docent en onderzoeker Instituut voor ecologische pedagogiek Hogeschool Utrecht)

5. Veiligheid als bodemeis
Civil Care streeft naar een samenleving waarin geen onveilig gedrag in (afhankelijkheids)relaties blijft voortbestaan. We geloven dat het vanuit een professionele grondhouding normaal moet zijn om onveilig gedrag met elkaar te bespreken, hulp te vragen en hulp te ontvangen. Er wordt samengewerkt met alle direct betrokkenen, hun netwerk en alle betrokken professionals. Dit gebeurt met behulp van de TOP-3 plannen. In deze workshop wordt aan de hand van een gezin doorgenomen hoe vanuit de professionele grondhouding een eerste start hiermee gemaakt kan worden (met name voor de fase directe veiligheid). Er komt ook een TOP-3 ondersteuningsplan voor de fase stabiele veiligheid en het TOP-3 persoonlijk plan voor de fase persoonlijke groei. De TOP-3 is een model om tot samenwerking en coördinatie te komen bij structurele onveiligheid door het volgen van een gestructureerd, geprioriteerd en gefaseerd stappenplan.

Frank Buffing (Civil Care).

 Praktische informatie
Locatie: Bar Beton te Rijnsweerd, Utrecht (Pythagoraslaan 101, 3584 BB Utrecht)
Tijd: 12.00 – 17.00 uur
Datum: 11 november 2025