Op 11 oktober ’22 was de derde consortiumbijeenkomst van PREVENT. De HU en HvA gingen met meer dan 30 partners in gesprek over integrale wijkgerichte preventie op het snijvlak van gezondheid en welzijn. In een goed bezochte bijeenkomst in Amsterdam Zuidoost werden de aanwezigen geïnspireerd met inzichten vanuit onderzoek en praktijk en werden de eerste stappen gezet voor kennisvragen van PREVENT.
Samenwerking sociale domein en zorg
Lex Veldboer, lector Stedelijk Sociaal Werk (HvA) trapte af met een mooie presentatie waarin de verwelzijning van zorg en de verzorging van welzijn centraal stonden. Oplossingen voor zorgvraagstukken liggen niet altijd bij de zorg. Zo werden mensen letterlijk ziek door het toeslagenschandaal en is armoede een belangrijke voorspeller voor gezondheid. Een gevoel van erbij horen, netwerken vormen en daar aanspraak op kunnen doen is heel waardevol voor het welzijn van mensen. Voorbeelden van initiatieven op het snijvlak welzijn en zorg zijn een huisarts die met haar patiënten in de wijk wandelt en de ‘leef lang flat’; een innovatief woonconcept waardoor ouderen langer thuis kunnen blijven wonen. Een betere samenwerking is nodig, stelt Lex Veldboer, de zorg kan het eigen takenpakket verbreden met welzijnstaken en welzijnspartijen betrekken als nieuwe partner in de zorgketen. Een belangrijke stap hierin is om elkaars taal te spreken, of in ieder geval te begrijpen. Het mede door Lex samengestelde ‘Lexicon nabijheid en sociaal werk’ (hier te downloaden) is een verhelderende mini encyclopedie over veelgebruikte ‘nabije’ begrippen in het lokale sociaal domein.
Gezondheidsverschillen en gezondheidsachterstanden
Ook Dr. Sanne Niemer, senior adviseur/projectleider bij expertisecentrum Pharos, benadrukte het spreken en schrijven van begrijpelijke taal. Ze schetste de complexe leefwereld van mensen op het gebied van gezondheidsverschillen en gezondheidsachterstanden. Hierbij benadrukte zij de negatieve effecten van stress op het functioneren van mensen. Veel van de mensen in deze doelgroepen ervaren stress door bijvoorbeeld geldzorgen, discriminatie, werkeloosheid en overlast in de buurt. Een persoonsgerichte benadering en een cultuur- en stress-sensitieve manier van werken zijn essentieel in het bereiken van deze mensen. Dit kan het vertrouwen in eigen kunnen (terug)geven, de vicieuze cirkel van stress doorbreken en leiden tot oplossingen. Een voorbeeld van deze werkwijze is het inzetten van sleutelfiguren met een gedeelde achtergrond bij de ondersteuning van vluchtelingen.
Bestaanszekerheid
Rosanne Oomkens, onderzoeker bij het lectoraat Schulden en Incasso van Hogeschool Utrecht besprak tot slot de bestaanszekerheidsproblematiek vanuit de actualiteit. De torenhoge inflatie raakt inmiddels vele groepen in de maatschappij en er is nog veel onzeker over de gevolgen hiervan de komende jaren. Deze onzekerheid rondom vele aspecten van ons bestaan heeft grote impact. Zorg en welzijn moeten daarop inspelen. Zo zou de zorg bijvoorbeeld meer begrip moeten krijgen voor de invloed van geldstress op gezondheid, betoogde Rosanne in haar bijdrage. Zorg -en welzijnsproblematiek bestaan en ontstaan gelijktijdig en een succesvolle samenwerking is dan ook afhankelijk van kennis van en begrip voor elkaars domein. Rosanne deelde hier een aantal praktische tips voor, waaronder:
- Koppel waar mogelijk terug wat je doet en hebt gedaan.
- Zorg voor linking pins; verbindende schakels tussen jouw organisatie en andere.
- Organiseer maatwerktafels waar knellende casussen kunnen worden besproken.
- Zorg voor duidelijke rollen: waar begint die van een welzijnsprofessional en waar eindigt die van een zorgprofessional?
- Creëer bewustzijn van de kennis en kwaliteiten bij andere organisaties en maak hier actief gebruik van.
In het tweede gedeelte van de bijeenkomst gingen groepjes onderzoekers, betrokkenen van de Fieldlabs en partners aan de slag met mogelijke kennisvragen voor PREVENT. Een apart verslag daarover is hier te downloaden. Hieronder een greep daaruit:
- Aandacht voor de rol van taal en communicatie.
- Hoe kun je wijknetwerk in kaart brengen?
- Hoe zorg je dat mensen weten wat gezondheid en leefstijl is?
- Hoe werk je als professional grensoverstijgend en op basis van gelijkwaardigheid?
- Voor wie is een doelgroep moeilijk bereikbaar? Wees hier zo specifiek mogelijk in.
- Hoe ga je om met mensen die niet bij interventies betrokken zijn?
- Welke ziektes krijg je van welk soort stress?
Impact en communicatie
Tot slot: de PREVENT website is sinds kort voor iedereen beschikbaar. Op deze website vindt je alles wat met het project te maken heeft. Wil je zelf een bijdrage leveren? Laat het ons weten. Daarnaast hebben we een groep gemaakt op LinkedIn. Dit wordt de plek waar we elkaar als netwerk op de hoogte kunnen houden. Er zullen berichten op komen vanuit PREVENT, maar iedereen kan hier een bericht plaatsen. Dus heb je een product, bijeenkomst, rapport of iets anders dat interessant kan zijn voor het netwerk plaats het dan vooral! Of misschien ben je juist op zoek naar informatie, heb je een vraag of wil je een dilemma voorleggen, ook hiervoor kun je het netwerk inschakelen.
Downloads