Jouw docentenreis: Maak jij een stop bij het geven van hybride lessen?

Hybride onderwijs is in veel situaties een oplossing, maar niet altijd. Wanneer kies je voor hybride onderwijs? Wat zijn manieren om hybride onderwijs te geven? En hoe pak je dit aan zodat je studenten een optimaal leerresultaat behalen? In deze handreiking schetsen Team Media en TLN (Teaching & Learning Network) van de HU de belangrijkste stappen die je als docent tegenkomt op je reis naar het hybride onderwijs, met als bonus een zogenoemde (short) Guide to the Hybrid Galaxy. In een eerdere fase is er ook een beschrijving gegeven van verschillende werkvormen voor hybride onderwijs. Wil je liever meer weten over online onderwijs in het algemeen, kijk dan op het overzicht van TLN over online beroepsonderwijs.

Teacher Journey Docentenreis hybride onderwijs
© Sjirk Zijlstra
Jouw docentenreis: Maak jij een stop bij het geven van hybride lessen?

Zoek voor meer tips en adviezen contact met de Centrale Service Desk (helpdesk@hu.nl/techniek) en/of Teaching & Learning Network (Sjirk Zijlstra/didactiek).

WAT IS HYBRIDE ONDERWIJS?

Hybride onderwijs als term wordt door veel mensen op verschillende manieren gebruikt. Bij de HU stellen we dat je bij hybride onderwijs tegelijkertijd les aan zowel fysiek als online aanwezige studenten geeft, in overeenstemming met de definitie zoals deze door Surf wordt gehanteerd.

“Bij hybride onderwijs volgt een deel van de studenten het onderwijs online, terwijl de andere studenten tegelijkertijd het onderwijs volgen in een fysieke ruimte.” Surf 2021

Let op Hybride onderwijs is geen Blended Onderwijs, waarbij verschillende dimensies in één onderwijs ontwerp worden gecombineerd (bijv. werkplekleren en campus leren, online en offline, etc.). Dit in tegenstelling tot het hierbesproken hybride onderwijs, waarbij er gesproken wordt over een specifiek moment, meestal een les. In sommige andere gevallen wordt er gesproken over simultaan onderwijs of multi-locatie onderwijs. Hiermee wordt hetzelfde bedoeld als hybride onderwijs.

WAAROM HYBRIDE ONDERWIJS?

De keuze voor hybride onderwijs is een belangrijk moment om bij stil te staan. Is dit de beste optie? Is er een (minder zwaar) alternatief? Welke voorwaarden zijn er nodig om een hybride les te laten slagen en zijn die aanwezig? Om je enigzins te helpen hebben we hieronder een aantal redenen op een rij gezet waarvoor je hybride onderwijs kan inzetten:

  1. Coronamaatregelen: niet alle studenten kunnen fysiek naar de HU komen. Dit is afhankelijk van het actuele beleid van de HU. Op dit moment (dd. 2 sep. 2021) is het HU beleid om in beginsel fysiek onderwijs aan te bieden om zo het beste aan de sociale en persoonsvormende functies van onderwijs/studentsucces te werken.
  2. Internationalisering: buitenlandse studenten kunnen vanuit huis (interactief) onderwijs volgen.
  3. Deeltijdonderwijs: maakt het mogelijk om werk en onderwijs met elkaar te combineren
  4. Afstandsonderwijs: minder reisbewegingen voor studenten die verder van de HU wonen.
  5. Flexibilisering: student leert waar hij/zij wil – op de HU of thuis.

Let op: hybride onderwijs vraagt veel van jou als docent én van de student. Daar staat veel winst tegenover als 1 of meerdere van de bovenstaande opties op jou van toepassing is. Denk daarom goed na of de nadelen opwegen tegen de voordelen en maak gebruik van de onderstaande tips om de nadelen zoveel mogelijk te beperken.

Let op 2: De coronamaatregelen varieren. Op dit moment (dd. 2 sep. 2021) is het HU beleid om in beginsel fysiek onderwijs aan te bieden, om zo het beste aan de sociale en persoonsvormende functies van onderwijs/studentsucces te werken, en alleen hybride lessen als noodoplossing aan te bieden wanneer het niet anders kan of in (inhoudelijk onderbouwde) individuele gevallen.

HOE GEEF JE HYBRIDE LES?

Er zijn verschillende vormen waarop je hybride les kan geven. Deze hangen voornamelijk samen met de (al gemaakte) roosters, de groepsgrootte en het doel van je les. Kijk hieronder voor een overzicht van de verschillende vormen op de HU en de daarbij behorende instructies die beschikbaar zijn.

  1. Hoorcolleges: livestream vanuit collegezaal (aanvraag via HUvideo) + chat via Teams of Canvas.
  2. Live demonstratie/webinar aan grote groepen: Teams Live Event (Proces en aanvraag op DigitaleHU)
  3. Kennisoverdracht: maak een kennisclip (TLN: didactisch advies, HUVideo: praktische ondersteuning)
  4. Interactieve les in hybride klaslokaal:
    1. Nu: met webcam en microfoon maak je je klaslokaal hybride, te verkrijgen via de uitleenmuur.
    2. Op termijn: vaste hybride leslokalen.

PRAKTISCHE TIPS VOOR HYRBIDE LESSEN

Hybride onderwijs is voor veel personen een nieuw onderwijsvorm en vraagt in de startfase om transparantie en duidelijke communicatie. Daarom is de basis voor een goed verloop het maken van afspraken met studenten over hybride lessen. Zo schep je heldere verwachtingen en uitkomst van je les, een goed begin.

Daarnaast zijn er een aantal praktische tips waar je rekening mee kan houden bij het organiseren van je hybride onderwijs:

  1. Studenten moeten toestemming krijgen van de docent om de les online bij te wonen. Zonder toestemming worden ze fysiek op de HU verwacht.
  2. Online aanwezigen zetten hun camera Vraag ook offline aanwezigen hun camera aan te zetten, dit vergroot de binding tussen studenten online en offline.
  3. Spreek af hoe vragen gesteld kunnen worden.
  4. Spreek af of de Teams-chat wel of niet gebruikt wordt.
  5. Verdeel je aandacht gelijk over beide groepen. Tools als Wooclap kunnen helpen beide groepen tegelijk aan te spreken. Maak iemand woordvoerder voor de groep. Spreek ook af hoe deze persoon contact zoekt als de verbinding met de online groep wegvalt.
  6. Doe een check-out aan het eind van de les: hoe verliep de les? Zijn er nog onbeantwoorde vragen? Voelde iedereen zich gehoord en gezien?
  7. Groepswerk: maak groepjes van fysieke studenten, en andere groepjes van online studenten. Na het groepswerk kun je ze hun uitkomsten plenair laten uitwisselen. Kijk hier welke vorm goed bij jouw les past.
  8. Gebruik de les voor interactie. Langere stukken uitleg kun je het beste opnemen op video.
  9. Mis je iets of heb je zelf ook een tip, zoek dan contact via onderstaande gegevens.

CONTACT

Zoek voor meer tips en adviezen contact met de Centrale Service Desk (helpdesk@hu.nl/techniek) en/of Teaching & Learning Network (Sjirk Zijlstra/didactiek).

VERDER LEZEN?

Er is onzettend veel te lezen over hybride onderwijs. Hieronder hebben we een selectie gemaakt van de belangrijkste bronnen waar je meer kan vinden over hybride onderwijs. Op de website van Surf vind je een uitgebreidere lijst met bronnen.

Bijlagen