De duurzame missie van de HU, hoe we bijdragen aan de Sustainable Development Goals en de Sustainable Campus Challenge: dat waren de belangrijkste onderwerpen die donderdag 14 oktober de revue passeerden op de Dag van de Duurzaamheid van de HU. In alle programmaonderdelen komt het dagmotto, ‘Samen duurzaam’, aan bod.
De Dag van de Duurzaamheid was dit jaar een onderdeel van de eerste editie van de Utrecht Science Week, een initiatief van stichting Utrecht Science Park met medewerking van de partners Hogeschool Utrecht, Universiteit Utrecht, Universitair Medisch Centrum Utrecht, Prinses Máxima Centrum en biotechbedrijf Genmab. Econome Mariana Mazzucato opende de Utrecht Science Week live vanuit TivoliVredenburg en nam meteen stevig stelling: we moeten af van het idee van zo min mogelijk overheidsbemoeienis. Een overheid die alleen marktfalen probeert te voorkomen is bij lange na niet genoeg, stelt Mazzucato. “Overheden hebben juist een cruciale rol. We zijn nu op een punt gekomen waarbij de overheid echt de regie moet nemen in de energietransitie.” Om stappen te kunnen zetten in de duurzaamheidstransitie, adviseert ze hogescholen om interdisciplinair te werken.
Samen duurzaam
Dagvoorzitter van de HU Dag van de Duurzaamheid was Frénk van der Linden, interviewer en duurzaamheidsambassadeur van Haarlem. Hij opende de dag met CvB-lid Tineke Zweed en Jan Henk van der Velden, directeur van de Stichting Utrecht Science Park.
Waarom het thema Samen duurzaam? Die vraag beantwoordde Tineke graag: “De HU-gemeenschap bestaat, inclusief de masterstudenten, uit bijna 40.000 studenten. Samen kunnen wij een grote impact maken.” Toch is duurzaamheid soms ook een worsteling. Jan Henk: “Ik ben zelf liefhebber van de natuur en vind het moeilijk om soms de keuze te maken tussen een groen grasveld of een mooi, nieuw gebouw.” Het is dus niet alleen als organisatie maar ook als individu belangrijk om bewuste keuzes te maken als het aankomt op duurzaamheid. Tineke: “Ik let vaak op wat er in de koelkast ligt, ik wil niets verspillen.”
Missies van de HU
Mieke Oostra (HU) en Bart van der Ree (Utrecht Sustainability Institute) waren aanwezig om te praten over de duurzame missies van de HU: een circulair gebouwde omgeving, de energietransitie en slimme mobiliteit. Bart gaf als mooi voorbeeld Inside Out. In dit innovatieve project werd een oude flat zo gerenoveerd dat deze nu energie oplevert. Mieke vertelde over de minor Smart Sustainable Cities en nodigde studenten uit alle richtingen uit om eens bij het innovatielab (iLab) te komen kijken: “Want een duurzame wereld begint bij jezelf.”
Inkijkje in de workshops
De bezoekers konden zich aanmelden voor verschillende workshops. Bijvoorbeeld die van GOHU x Precious Plastic: deelnemers kregen de opdracht om een product te bedenken dat kan worden gemaakt van gerecycled plastic. Ook tijdens de workshop Energietransitie, van lector Remko van der Lugt, werden de deelnemers uitgedaagd: hoe kunnen we in kleine gemeenschappen onze eigen energie opwekken en gebruiken?
‘In dit tempo gaan we het niet halen’
Bas Eickhout, oud-klimaatwetenschapper en politicus, ging in op het klimaatakkoord en de European Green Deal. “De Green Deal is een nieuw pad voor onze economie. Het doel: een niet vervuilende, klimaat-neutrale economie. Het gaat ons allemaal raken maar creëert ook weer allemaal nieuwe banen.” Bas heeft ook een waarschuwing: ”In dit tempo gaan we het klimaatakkoord, oftewel de doelen die we in Parijs hebben gesteld voor 2030, niet halen.”
Voorbereid zijn op verandering
CvB-lid Wilma Scholte op Reimer vertelde de aanwezigen hoe de HU als kennisorganisatie op lokaal niveau kan bijdragen aan de Sustainable Development Goals. “Een mooi voorbeeld hiervan vind ik het Denver huis, vooral omdat het idee voor het ontwikkelen van een duurzaam huis van studenten afkomstig is.” Van die studenten, de professionals van de toekomst, wordt veel verwacht. Derk Loorbach (directeur van DRIFT, een onderzoeksbureau voor duurzaamheidstransities) stelt wel dat studenten nog meer skills moeten hebben voor transitie. We zijn volgens hem blijven hangen in winstmaximalisatie maar dat is niet meer van deze tijd. Daarbij had Derk Loorbach ook nog een duidelijke mening over het ABP pensioenfonds van de HU: ”Het is een schande dat we als hoger onderwijs nog steeds in een pensioenfonds zitten dat in fossiel investeert.”
Sustainable Campus Challenge
De dag werd afgesloten met de eerste drie teams in de finale van de Sustainable Campus Challenge 2022; een wedstrijd waarin zo’n 130 studenten van Hogeschool Utrecht, Universiteit Utrecht en ROC Midden-Nederland vier dagen lang werkten aan duurzame ideeën om het Utrecht Science Park bereikbaar, gezond en leefbaar te houden. De winst onder deze drie teams ging naar het duurzame idee van een Thrift Café, waar hergebruik van meubilair en inboedel onder studenten makkelijk en sociaal kan worden geregeld. De jury vond het ‘een schoolvoorbeeld van design wat begint bij de gebruiker, waarbij het idee heel mooi aansluit bij de materiële, emotionele én sociale aspecten van het vraagstuk’.
De overige drie finaleteams gaven hun presentaties op vrijdag 15 oktober, tijdens de tweede dag van de Utrecht Science Week. Hierbij kwam Fun Walking gARTen als winnaar uit de bus, met looproutes langs kunst op het USP. Verschillende aspecten van positieve gezondheid worden in dit idee verenigd, aldus de jury.
De uitzending terugkijken of meer weten? Kijk op: Terugblik 2021 (husite.nl)