FAQ: Mondhygiënisten op het consultatiebureau

Ik wil als mondhygiënist werken op het consultatiebureau. Hoe kan ik hiermee starten? 

Het voornemen is om per 1 januari 2024 een betaaltitel te hebben voor de mondhygiënist om op het consultatiebureau te kunnen werken.De consulten kunnen dan bij de zorgverzekeraars gedeclareerd worden. Momenteel ontbreekt het nog aan een richtlijn voor het werken als mondhygiënist op het consultatiebureau. Vanuit de ervaringen die zijn opgedaan binnen het Gezonde Peutermonden implementatieonderzoek hebben wij de volgende algemene tips geformuleerd waarmee je alvast kunt voorbereiden op de komende plannen van de minister. In het najaar van 2023 komt er scholing beschikbaar voor mondhygiënisten op het consultatiebureau. 

  • Bekijk hoe het er in jouw regio voor staat. Heeft de beoogde regio risicowijken? Hoeveel kinderen gaan er naar de tandarts of mondhygiënist? (via: www.waarstaatjegemeente.nl). Dit helpt je om het belang van preventieve mondzorg op jouw locatie te onderbouwen naar de JGZ en gemeente toe.  
  • Breng lokaal in kaart welke mondzorgpraktijken nog nieuwe patiënten aannemen en open staan om jonge kinderen vanaf de doorbraak van de eerste melktand in de praktijk te willen ontvangen. Hiermee voorkom je problemen bij verwijzing en verkapte patiëntenwerving.  
  • Bekijk welke uitvoerende JGZ-organisatie werkzaam is in je regio en maak hiermee kennis. Zie ook de KNMT Praktijkkaart Tandarts & jeugdarts. 
  • In hoeverre wordt er op het consultatiebureau al aandacht besteedt aan preventieve mondzorg? Kun je daarbij ondersteunen en hoe? 
  • Staat het consultatiebureau open voor een mondhygiënist en is hier ruimte voor? 
  • Bied de lijst met beschikbare mondzorgpraktijken aan. 
  • Introduceer de samenwerkingsplannen bij de gemeente en ontdek welke mogelijkheden tot samenwerking er zijn (denk aan: bestaand beleid, financiering). Bespreek ook hoe en op welke moment de samenwerking geëvalueerd gaat worden.  
  • Start met proefdraaien op het consultatiebureau. Stem af op welke dagdelen er het meeste animo is voor een mondhygiënist. Bekijk of je de agenda’s kunt afstemmen zodat er niet enkel zuigelingen op het spreekuur komen wanneer je als mondhygiënist aanwezig bent. 
  • Investeer in een warme relatie met de JGZ-organisatie. Vanuit het implementatieonderzoek komt sterk naar voren dat een goede samenwerking tussen JGZ en mondzorg essentieel is. Blijf met elkaar afstemmen, geef elkaar feedback en zoek naar wat het beste werkt voor beide partijen. Neem hier de tijd voor. 

 

Moet een mondhygiënist nascholing volgen om aan de slag te gaan op een consultatiebureau? 

In het najaar van 2023 komt er scholing beschikbaar voor mondhygiënisten op het consultatiebureau. Hierover wordt binnenkort meer informatie bekend gemaakt.  

 

Kunnen preventieassistenten ook aan de slag op het consultatiebureau? 

De minister heeft aangegeven dat de betaaltitel enkel voor mondhygiënisten beschikbaar komt. Preventieassistenten kunnen hier niet mee declareren. Uiteraard zijn preventieassistenten vrij om op eigen initiatief preventieve voorlichting te geven binnen of buiten de mondzorgpraktijk.  

 

Kunnen tandartsen ook aan de slag op het consultatiebureau? 

Hoogstwaarschijnlijk zullen tandartsen ook gebruik kunnen maken van de betaaltitel voor preventieve mondzorg op het consultatiebureau. In de loop van 2023 zal hier meer over bekend worden.  

 

Hoe voorkom je concurrentie in de regio wanneer een mondhygiënist van een praktijk op het consultatiebureau werkt? 

Breng lokaal in kaart welke mondzorgpraktijken nog nieuwe patiënten aannemen en open staan om jonge kinderen vanaf de doorbraak van de eerste melktand in de praktijk te willen ontvangen. Vraag dit goed na en communiceerje plannen om op het consultatiebureau aan het werk te gaan. Hiermee voorkom je problemen bij verwijzing en een gevoel van concurrentie of verkapte patiëntenwerving. Wellicht is het mogelijk om samen te werken en zo voor het consultatiebureau meer continuïteit te bieden.  

 

Hoe wordt werken op het consultatiebureau gefinancierd? Kunnen de verrichtingen worden gedeclareerd? 

In 2024 wordt er geld vrijgemaakt om preventieve mondzorg van de allerjongsten te verbeteren. Het voornemen is om per 1 januari 2024 een aparte prestatiecode te hebben voor de mondhygiënist om op het consultatiebureau te kunnen werken. Hier wordt over besloten door het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.  

 

Hoe kan een mondhygiënist of mondzorgpraktijk zich aanmelden om op het consultatiebureau te werken? 

Er is momenteel nog geen richtlijn voor het werken als mondhygiënist op het consultatiebureau. Hierover zal in de loop van 2023 meer informatie bekend worden. Bereid je eventueel voor met de tips bovenaan deze pagina en bekijk de KNMT Praktijkkaart Tandarts & jeugdarts.  

 

Kunnen de afspraken met Jeugdgezondheidszorg (JGZ) en mondhygiënist gecombineerd worden om een lege agenda tegen te gaan? 

Hierover kunnen per JGZ-locatie afspraken worden gemaakt. In de meeste gevallen is er voor de mondhygiënist op het consultatiebureau sprake van een inloopspreekuur. Het is handig om van tevoren te communiceren wanneer de mondhygiënist aanwezig is, zodat JGZ en ouders hier rekening mee kunnen houden met het plannen van afspraken.  

 

Mag ik mijn visitekaartje afgeven op het consultatiebureau zodat zij kinderen naar de praktijk kunnen verwijzen? 

Om een goede samenwerking tussen mondzorg en JGZ tot stand te laten komen, is het belangrijk om eerst te inventariseren welke mondzorgpraktijken in de regio open staan voor het ontvangen van jonge kinderen in de praktijk. Het is niet de bedoeling om als mondzorgpraktijk een regio of patiëntengroep te ‘claimen’. Door dit vooraf in kaart te brengen voorkom je een gevoel van concurrentie of verkapte patiëntenwerving.  

 

Hoeveel dagen werkt een mondhygiënist op het consultatiebureau? Hoe worden alle kinderen gezien door een mondhygiënist als deze er maar een beperkt aantal momenten per maand/week is?  

Hierover kunnen per JGZ-locatie afspraken worden gemaakt. In de meeste gevallen zal er voor de mondhygiënist worden gekozen voor een inloopspreekuur. Het is handig om van tevoren te communiceren wanneer de mondhygiënist aanwezig is, zodat JGZ en ouders hier rekening mee kunnen houden met het plannen van afspraken. Kies voor een dag(deel) waarop niet enkel zuigelingen komen maar er meer diversiteit is en/of er meerdere spreekuren naast elkaar draaien. Communiceer dit naar ouders door middel van posters, flyers en/of social media zodat zoveel mogelijk ouders de mogelijkheid krijgen om gebruik te maken van het inloopspreekuur. 

 

Hoe ziet een consult bij de mondhygiënist op het consultatiebureau eruit? Vindt er klinisch onderzoek plaats? 

Volgens de Gezonde Peutermonden methode bestaat een consult uit een gesprek met de ouder en een kort klinisch mondonderzoek. Het doel van dit mondonderzoek en het gesprek met de ouder is om risicofactoren op het ontstaan van cariës of andere mondafwijkingen in kaart te brengen, ouders hier bewust van te maken en om samen te kijken wat er mogelijk is om het risico te verlagen. Door op deze hele jonge leeftijd te starten proberen we gezond mond- en voedingsgedrag te introduceren voordat ongezonde mondgewoonten al eigen zijn geworden. In het najaar van 2023 komt er scholing beschikbaar voor mondhygiënisten op het consultatiebureau. Hierover wordt binnenkort meer informatie bekend gemaakt.  

 

Werkt een mondhygiënist met een inloopspreekuur of moeten ouders een afspraak maken? 

Hierover kunnen per JGZ-locatie afspraken worden gemaakt. In de meeste gevallen zal er worden gekozen voor een inloopspreekuur. Het is handig om van tevoren te communiceren wanneer de mondhygiënist aanwezig is, zodat JGZ en ouders hier rekening mee kunnen houden met het plannen van afspraken.  

 

Wanneer stuurt een JGZ-medewerker iemand door naar een mondhygiënist? 

Een JGZ-medewerker kan doorsturen naar een mondhygiënist wanneer een ouder vragen heeft over mondgezondheid, moeite met tandenpoetsen of afbouwen met de fopspeen. Ook kan een JGZ-medewerker actief verwijzen wanneer een kind (vermoedelijk) cariës heeft, de mond niet schoon is of er een vermoeden is van andere mondproblemen, ouders moeite hebben met het aantal eetmomenten en als een kind nog niet naar een mondzorgpraktijk gaat of ouders geen tandarts/mondhygiënist hebben.

 

Hoe gaan we om met taalproblemen van ouders? Is er voorlichtingsmateriaal beschikbaar in andere talen? 

Via Pharos is informatie over mondzorg vrij toegankelijk in diverse talen: Arabisch, Farsi, Tigrinya en Engels. Zie: Mondzorg – Pharos. 

 

Wat gebeurt er als ouders niet verschijnen op de afspraak van de mondzorgcoach? Worden ouders nagebeld? 

Ouders kunnen in overleg met JGZ nagebeld worden voor een nieuwe afspraak. In de meeste gevallen zal er waarschijnlijk gekozen worden voor een inloopspreekuur. Ouders zijn niet verplicht om de mondhygiënist op het consultatiebureau te bezoeken. Hierover kunnen per JGZ-locatie afspraken worden gemaakt. 

 

Kunnen kinderen terugkomen na een bezoek om het te evalueren of zijn de consulten eenmalig? 

Om de kwaliteit van de interventie te kunnen waarborgen, is opvolging essentieel. Op welke manier deze opvolging plaats gaat vinden, zal in de loop van 2023 bekend worden.  

 

Zou het mogelijk zijn om ouders te verplichten ook een bezoek aan de mondhygiënist te brengen? 

Ouders zijn niet verplicht om de mondhygiënist op het consultatiebureau te bezoeken. In de meeste gevallen zal er waarschijnlijk gekozen worden voor een inloopspreekuur.  

 

Hoe gaan we om met complexe gezinnen waar veel speelt, bijvoorbeeld gezinnen met veel kinderen of een alleenstaande ouder? 

Net zoals in de mondzorgpraktijk, vraagt ook het werken op het consultatiebureau om een mensgerichte aanpak. Bij het coachen van ouders van jonge kinderen is het essentieel om goed te luisteren en gebruik te maken van motiverende gesprekstechnieken. Daarnaast blijft het werken aan bewustwording en samen met de ouder kijken wat wél haalbaar is van belang. Hier zal in de scholing uitgebreid aandacht aan worden besteed.  

 

Is het mogelijk om op het consultatiebureau te werken zonder ook in een praktijk te werken? 

Hierover zal in de loop van 2023 meer informatie bekend worden.  

 

Is het mogelijk dat er een mondzorg- of inloop bus voor vragen over mondzorg beschikbaar komt vanuit de JGZ?  

Per JGZ-locatie zal moeten worden gekeken op welke manier preventieve mondzorg voor de allerjongsten kan worden aangepakt. Het inzetten van een mobiele mondzorglocatie zou hierbij een optie kunnen zijn.