Vreemdelingenkamer Utrecht: bescherming derdelanders uit Oekraïne mag beëindigd worden
Utrecht • 01 september 2023
De staatssecretaris van Justitie en Veiligheid is bevoegd om de tijdelijke bescherming te beëindigen van derdelanders met een tijdelijke Oekraïense verblijfsvergunning. Dat oordeelt de vreemdelingenkamer van de rechtbank Midden-Nederland.
Derdelanders
De rechtbank behandelde de zaak van een man met de Nigeriaanse nationaliteit die in februari 2022 vanwege zijn studie een tijdelijk verblijfsrecht had in Oekraïne. Na het uitbreken van de oorlog daar is hij naar Nederland gevlucht, waar hij toen tijdelijk mocht verblijven op grond van de Europese ‘Richtlijn tijdelijke bescherming’. De man valt onder de groep ‘derdelanders’ van wie de staatssecretaris heeft bepaald dat hun tijdelijke bescherming eindigt op 4 september 2023.
Bescherming stoppen
De vraag die in meerdere zaken voorligt, is of de lidstaten van de Europese Unie er zelf voor mogen kiezen om de tijdelijke bescherming van deze groep derdelanders te stoppen. De Utrechtse vreemdelingenkamer komt tot de conclusie dat de lidstaten die vrijheid hebben en dat Nederland de bescherming van uit Oekraïne gevluchte derdelanders dus mag beëindigen. De staatssecretaris mocht hierbij meewegen dat deze groep van vreemdelingen eraan bijdraagt dat de opvangcapaciteit in de gemeentes overbelast is, terwijl er ook vluchtelingen zijn die Nederland verplicht moet blijven opvangen en waarvoor dus capaciteit beschikbaar moet zijn. Het gaat dan bijvoorbeeld om gevluchte Oekraïense staatsburgers of derdelanders met een permanent verblijfsrecht in Oekraïne.
Vreemdelingenzaken worden behandeld door alle rechtbanken in Nederland, in naam van de rechtbank Den Haag. De Vreemdelingenkamer in Roermond kwam deze week in drie vergelijkbare zaken tot een ander oordeel.
Bron: Rechtspraak.nl
Gemeenten: derdelanders hoeven opvang voorlopig niet te verlaten
De zogeheten derdelanders uit Oekraïne hoeven in meerdere gemeenten voorlopig de opvang niet te verlaten. In een rondgang van het ANP langs zo’n driehonderd gemeenten laten onder meer Eindhoven, Groningen, Arnhem, Ede, Deventer en Roermond weten dat ze de vluchtelingen maandag niet op straat zetten. Vanaf die dag hebben ze volgens het kabinet geen recht op opvang meer en zouden ze dus op straat kunnen belanden.
Bij de derdelanders gaat het om mensen uit andere landen die in Oekraïne werkten of studeerden toen Rusland dat land binnenviel. Enkele duizenden van hen vluchtten naar Nederland. Ze kregen dezelfde bescherming en dezelfde rechten als Oekraïners, maar dat stopt maandag. Vanaf die dag moeten ze de opvang of het gastgezin verlaten, mogen ze niet meer werken en krijgen ze geen leefgeld. Als ze geen asiel of studievisum hebben aangevraagd, moeten ze Nederland binnen 28 dagen verlaten.
Enkele rechters hebben geoordeeld dat Nederland die bescherming niet mag stoppen, terwijl andere rechters in vergelijkbare zaken juist bepaalden dat de overheid dat wel mocht. Zowel de overheid als de vluchtelingen hebben aangekondigd in beroep te gaan bij de Raad van State, maar die heeft de formulieren nog niet binnen en kan de zaken dus niet voor maandag behandelen.
In de stad Groningen staan veertig derdelanders geregistreerd. “Wij zullen mensen niet met dwang laten vertrekken, we blijven ze opvang bieden. We doen dat ook om te voorkomen dat er een grote toeloop ontstaat bij het aanmeldcentrum in Ter Apel.” Eindhoven wijst op de rechtszaken die lopen. Als de vluchtelingen nu op straat worden gezet, moeten ze later misschien weer opvang krijgen. “We kiezen er daarom nu voor de opvang voor alle derdelanders in Eindhoven (98 personen) te continueren.”
Asiel
Twintig van de dertig derdelanders in Ede hebben asiel aangevraagd. De andere tien hebben nog niet gezegd wat ze gaan doen. “Maar we zetten ze maandag niet uit. Als we dat doen, waar gaan ze dan heen? Zien we ze terug in de daklozenopvang? Daar schiet niemand iets mee op”, aldus de gemeente. Deventer gaat naar eigen zeggen “coulant met mensen om” en Arnhem laat weten: “Wij zijn een gastvrije stad en zetten niet zomaar mensen op straat.”
Ook de gemeenten Eemsdelta (Groningen), Aa en Hunze (Drenthe), Waadhoeke en Súdwest-Fryslân (Friesland), Leusden (Utrecht), Diemen, Hilversum, Heemskerk en Opmeer (Noord-Holland), Beek (Limburg) en Wageningen (Gelderland) wachten voorlopig af en zetten derdelanders maandag nog niet uit de opvang.
Bron: WNL