Valkuilen bij kiezen

‘Ik weet al lang wat ik wil gaan studeren.’

Als je al langer weet wat je wilt studeren is de verleiding groot om niet al te veel informatie te verzamelen. Achteraf kan dan blijken dat je teveel bent afgegaan op een geïdealiseerd beeld van de studie of het beroep. Dit komt vooral voor als de keuze ‘vanzelfsprekend’ was, je dit ‘altijd al wilde’ en ‘door iedereen’ werd aangeraden.

Het kan ook zijn dat je slechts één keuzeoptie of richting onderzoekt omdat je bang bent dat je bij meerdere keuzeopties door de bomen het bos niet meer ziet. Realiseer je dan dat het zeker de moeite loont er echt werk van te maken. Ook al komt er veel informatie op je af, uiteindelijk kun je door systematisch te werk te gaan, toch het overzicht houden.

Wel doen: Bekijk altijd meer dan een studie en meerdere studierichtingen. Check je beeld van de opleiding en het beroep uitvoerig. Let op idealisaties; is de realiteit hetzelfde als het beeld in je hoofd? Vraag bijvoorbeeld aan een student of iemand die dit beroep heeft naast enthousiaste verhalen of er ook negatieve kanten zijn.

‘Ik vind psychologie interessant, dus dat ga ik studeren.’

Als je alleen de nadruk legt op het inwinnen van informatie over een opleiding en te weinig stilstaat bij wie jij bent, dan heb je geen filter waarmee je de informatie goed kunt beoordelen. Het gaat om wat je interesses zijn, je talenten en dingen die je belangrijk vindt bij een studie. Soms gaat de motivatie voor een studie niet dieper dan: ‘Het leek me wel leuk.’

Wel doen: Merk je dat je eindeloos blijft doorgaan met informatie verzamelen zonder ook maar iets verder te komen? Verleg dan het accent naar jezelf. Ga na wat je kwaliteiten zijn en je interesses. Van welke onderwerpen en activiteiten krijg je energie? Vraag ook anderen welke kwaliteiten en interesses ze bij jou opmerken. Zoek ook uit welke aspecten bij het beoordelen van een opleiding werkelijk belangrijk voor je zijn. Zo kun je beter de ‘match’ maken tussen jou en het aanbod binnen de studie. Past de gekozen studie echt bij jou?

‘Dan ga ik maar Rechten doen. Ik weet het anders ook niet.’

Bij het maken van een keuze is het niet nodig voor 100% zeker te zijn, maar het gevoel achter je keuze te kunnen staan is wel belangrijk.

Wel doen: Als je niet achter je keuze staat, kun je beter toch verder kijken of een tussenjaar nemen. Dan kun je een periode wat afstand nemen, grondiger over jezelf en de betekenis van studeren nadenken en ervaringen opdoen.

‘Ik ga een brede studie doen, want dan kan ik nog alle kanten op.’

De keuze voor een brede studie kan heel goed zijn, zoals een University College of Liberal Arts & Sciences. Bij dergelijke studies moet je ook vrij snel keuzes maken voor bepaalde vakken of richtingen. Als je weinig zicht hebt op waar je heen wilt, kan een brede keuze je alsnog in moeilijkheden brengen.

Wel doen: Probeer bij het kiezen voor een brede studie een concreet beeld te krijgen van de diverse richtingen die daarin mogelijk zijn en welke daarvan je meer of minder aanspreken. Wat zou jouw koers worden denk je? Bespreek dit met anderen

‘Ik wil beslist niet verhuizen’
‘Als wiskunde B een vereiste is, dan haak ik af want dat kan ik niet!’

Ga er maar van uit dat dé perfecte keuze niet bestaat. Aan vrijwel alle keuzes zijn zowel voor- als nadelen verbonden. Sommige bezwaren kunnen inderdaad doorslaggevend voor je zijn. Maar vraag je zelf wel af of die bezwaren werkelijk zo onoverkoombaar zijn als je een studie tegenkomt die verder aan veel van je wensen tegemoet komt. Als je bijvoorbeeld niet aan de toelatingseisen voldoet, kun je deficiënties wegwerken met deelcertificaten.

Wel doen: Streef naar een totaalplaatje, zodat je de voordelen en nadelen tegen elkaar kunt afzetten. Trek niet te snel conclusies. Bespreek je bezwaren met anderen. Bedenk voor elk bezwaar tenminste 3 opties als tegenhanger. In hoeverre is je bezwaar (on)overkomelijk?

Lees meer over succesfactoren bij studiekeuze.