Afstandsonderwijs is een nieuwe situatie en een blijvende zoektocht voor ons allemaal. In een serie interviews kijken we hoe verschillende docenten van diverse instituten dit aanpakken. We delen de tips en trics, hopen elkaar te inspireren en het onderwijs op afstand te blijven verbeteren. Deze week spraken we met docent Journalistiek, Renée van der Nat. Haar ervaringen deelde ze ook in haar eigen artikel op journalismlab.nl.
Hoe heb jij je afstandsonderwijs ingericht?
“Ik kwam er vrij snel achter dat het niet zo’n goed idee is om een les van 2 uur met 30 mensen te geven als conference call,” vertelt Renée van der Nat. “Dus ik maak mijn les als een online bijeenkomst, die lijkt op hoe er gestreamt wordt op Twitch. Dit komt uit de online game wereld. Het idee is dat iedereen zijn microfoon en camera uitzet. En ik stream een half uur kennis en leg uit wat de bedoeling is. Ondertussen loopt er een chat mee waar studenten vragen kunnen stellen en kunnen reageren. Voor een korte les werkt dit prima. Het is wel vermoeiend, want ik wil geen vraag missen. Voor een kenniscollege zou ik daarom eerder een weblecture aanmaken.
Ik heb een paar jaar geleden als communitymanager gewerkt van een online game. De technieken die ik daar gebruikte, zet ik nu in mijn onderwijs in. In deze nieuwe situatie is het belangrijk dat je met je klas een online community wordt. Dat vraagt om nieuwe communicatievaardigheden en andere afspraken dan we in het klaslokaal met vier muren hadden.
Een voorbeeld is het discussieforum dat ik in Canvas heb aangemaakt. Hier kunnen studenten al hun vragen over bijvoorbeeld herkansingsmogelijkheden stellen. Ik kan de vragen samenvatten en ze in één keer beantwoorden. En dat werkt erg goed. Daarbij doe ik ook aan verwachtingsmanagement. Ik laat bijvoorbeeld weten wanneer ik bereikbaar ben op het discussieforum.”
Wat maakt jou enthousiast over deze aanpak?
“Wat me opvalt is dat er heel erg weinig wordt geklaagd onder collega’s en studenten. Iedereen zet gewoon zijn schouders eronder. Heel bijzonder, als je bedenkt dat veel mensen zich normaal gesproken laten leiden door een gevoel van weerstand bij nieuwe dingen. Een leuke frisse wind dus. Ook leuk om te vertellen is, dat we elkaar elke vrijdagmiddag tussen 16 en 17 uur elkaar ontmoeten tijdens een MS Teams borrel.”
Wat zijn de uitdagingen waar je tegenaan loopt?
“Bij de opleiding Journalistiek ligt de focus direct vanaf het eerste jaar op de beroepspraktijk. Als student word je direct op pad gestuurd om nieuws te verzamelen en te maken. Bellen met bronnen: dat kan natuurlijk nog steeds. Maar bij vakken als ‘rapportage maken’ – waarbij je aanwezig moet zijn om te observeren – of vakken waarbij je beeldmateriaal aanlevert, is de huidige situatie wel een probleem.
We denken dit deels te kunnen oplossen door vakken en toetsen van blok C en D om te wisselen. We toetsen nu niet het vak ‘rapportage’, maar in plaats daarvan het vervolgvak ‘interview’. Dit is allemaal met de examencommissie afgesproken en leek een goed idee. Voor reguliere studenten is de aanpassing van de volgorde geen probleem, maar voor studenten die één van deze vakken moesten herkansen werd dat wel verwarrend. En ook dan merk ik, dat het helpt om voor één centrale openbare plek te kiezen om dit soort informatie te delen.
Al mijn cursusinformatie communiceer ik daarom dus vanuit één plek: Canvas en niet via een groepsmail in outlook. We gebruiken MS Teams voor bijeenkomsten en hebben alle kennisinstructies in weblectures omgezet. Dit zijn video’s en/of een ingesproken PowerPoint.
De juiste manier om weblectures te maken, is eigenlijk een video opnemen terwijl je door je PowerPoint gaat. Deze video laad je in via het MAM en plaats je dan in Canvas. Per cursuspagina heeft Canvas maar 1 GB opslagruimte en dat is bij enkele cursussen snel vol. Daarbij is dit proces tijdrovend en niet flexibel. Bijvoorbeeld als je de inhoud van je video wilt wijzigen. Ik los dit op door een ingesproken PowerPoint-presentatie te maken. Het is niet zo’n zwaar bestand en dat kan ik zelf snel en makkelijk corrigeren.”
Wat is er naar jouw idee veranderd door het onderwijs online uit te voeren?
“Natuurlijk mis ik wel het directe contact met studenten. Toch merk ik dat we met de kleine leerteams, van ongeveer vijf studenten, makkelijk iedereen bij het gesprek kunnen betrekken. In een klas van dertig zijn er toch altijd een paar studenten die altijd stil blijven. Door in deze leerteams ook vooraf online een instructie en een opdracht aan te bieden, heb je meer tijd voor individuele coaching. Ik hoop dat we deze manier van werken ook volhouden als we elkaar straks weer kunnen ontmoeten in het klaslokaal.”
Heb je nog een (of meer) tip(s) voor je collega’s?
“Het is een zware tijd voor ons allemaal, we moeten van alles combineren, dealen met de crisis en zorgen voor anderen. Er is een behoefte onder studenten om ook de sociale en psychologische aspecten van deze crisis te bespreken. Maak daarvoor ruimte in de les, is mijn tip. Ik zou niet willen dat mijn studenten afhaken omdat ze deze problemen niet kunnen handelen.”