Waarom het onderwijs op zijn kop

Uitval van ICT studenten in het eerste jaar van hun HBO studie is al decennia lang erg hoog en schommelt rond de 50%. Ook bij de Hogeschool Utrecht is de uitval rond de 50%. Daarnaast is de tevredenheid met het ICT onderwijs en de klassieke vorm ook vrij laag geweest tot 2020. Hoewel er al jaren geprobeerd wordt om deze cijfers te verbeteren, blijkt keer op keer dat dit geen resultaat heeft. Dit komt omdat we meer van hetzelfde proberen. Zoals Einstein gezegd moet hebben “We kunnen problemen niet oplossen door op dezelfde manier te denken als toen we ze creëerden.” Dit vormde de aanleiding tot het aangaan van een fundamentele vernieuwing van het onderwijs.

Het onderwijs op zijn kop, klinkt prachtig, maar waarom zou je dat eigenlijk willen? Vanuit Open-ICT hebben we 5 factoren geïdentificeerd die voor ons het essentieel maken om het onderwijs te veranderen.

1. Student beleving

De student anno 2021 heeft andere wensen en een ander beeld van zijn studie, dan de student 10 jaar geleden en ook daar weer voor. Net zoals de burger is deze veel mondiger geworden en stelt zich steeds meer op als klant. De student moet zich fors in de schulden steken om een hoger onderwijs studie te volgen en verwacht daardoor goed onderwijs dat op hem is afgestemd. One-size-fits-all is niet meer van deze tijd. We zijn gewend om op alle terreinen maatwerk te krijgen, maar onderwijs is veelal nog met zijn allen in een klaslokaal en een expert voor de klas die verteld hoe de wereld eruit ziet. Studenten komen echter binnen met eigen talenten en passies en willen onderwijs dat past bij waar ze zelf staan en waar de naar toe willen. 

2. Arbeidsmarkt

De arbeidsmarkt is enorm in beweging. Een baan voor het leven is uit en job-hoppen de norm en steeds meer werkenden kiezen voor een Zelfstandige Zonder Personeel (ZZP) constructie. Om een goede aansluiting te hebben en houden bij de arbeidsmarkt is een leven lang leren de norm geworden. Na de hoger onderwijsstudie mag dan het echte werk beginnen ook het leren gaat dan gewoon weer verder. Voor dit leren is de werkende wel voor een groot deel op zichzelf aangewezen. 

3. Kennis is alom aanwezig

Kennis is al lang niet meer het exclusieve domein van de docent in de rol van expert. Nog nooit was zoveel kennis met één klik toegankelijk. Zeker binnen het domein van ICT heeft kennis op het internet een enorme vlucht genomen. Nemen we bijvoorbeeld het leren van een website programmeren in HTML, CSS en Javascript dan is het aanbod enorm. Veel studenten kiezen ervoor om even een YouTube filmpje te kijken om er achter te komen hoe je ook al weer een tabel in HTML programmeert. Anderen kiezen er voor om het gratis W3schools te raadplegen en weer een ander neemt een abonnement op de Codecademy.com. Voor docenten weegt het ook niet meer op om zelf goede content te ontwikkelen en al helemaal niet om ook nog eens bij te blijven en de content te onderhouden. 

De rol van docent als expert lijkt dus uitgespeeld en kan anders worden benut. Docenten zijn van een derde van de tijd bezig met materiaal ontwikkeling en een derde van hun tijd met opdrachten bedenken, tentamens maken en alles nakijken. Door de docent in de rol van coach te zetten, ontstaat heel veel extra tijd om studenten te begeleiden en het onderwijs te personaliseren en echt maatwerk per student te leveren.

4. Technologie ontwikkeling

Onder invloed van technologie verandert onze wereld in een hoog tempo. Veel bedrijfstaken moeten in een hoog tempo innovaties doorvoeren om te overleven en niet door een ‘disrupter’ overbodig te worden. Onderwijs is tot nu toe de dans door disruptieve concurrentie aardig ontsprongen. Maar voor hoe lang nog. Bij kennisontwikkeling hebben we al vastgesteld dat er veel goede online leerplatformen zijn ontstaan om bijvoorbeeld te leren programmeren tegen een fractie van de kosten voor hoger onderwijs. Waarom zou je dan nog z’n dure studie gaan volgen? 

5. Maatschappelijke uitdagingen

Klimaatverandering, toenemende ongelijkheid, biodiversiteitsverlies, afbrokkelend vertrouwen in de democratie, allemaal uitdagingen die de student van nu aan moet kunnen, gaan binnen de mogelijkheden van zijn/haar/hen beroep. De tijd is voorbij dat we studenten opleiden om een een puzzelstukje te zijn in systeem dat deze uitdagingen vergroot. We willen dat studenten zelf leren puzzelen om de huidige uitdagingen aan te gaan en mens, milieu en maatschappij te verbeteren. Bij Open-ICT leggen we hierbij de nadruk op de Sustainable Development Goals (SDGs).