Door Christina Schouten. Met dank aan de toetsgroepleden Instituut Archimedes: Greetje Reeuwijk, Henk Tober, Maartje Wassink, Mark Koren, Matthijs Noorlander, Merel Rombout, Liesbeth Urbach
Alle tweedegraads lerarenopleidingen van Hogeschool Utrecht zijn overgegaan tot programmatisch toetsen. De toetsing is nu veel meer dan voorheen geïntegreerd in het leerproces: het leren van toetsen heeft een centrale plaats in het leerproces gekregen. Zoals beoogd, heeft dit impact op hoe studenten leren. Studenten dienen informatie te verzamelen waarmee zij inzicht krijgen in hun ontwikkeling, waarmee zij hun eigen leren kunnen aansturen en uiteindelijk kunnen aantonen dat ze bepaalde leeruitkomsten beheersen. Ook voor opleiders is de overstap naar programmatisch toetsen een grote verandering. Er wordt meer feedback aan studenten gegeven, formatief handelen is onderdeel van de didactiek en er ligt een sterkere nadruk op de begeleiding van studenten bijvoorbeeld in de ontwikkeling van zelfregulatie en het omgaan met feedback. Deze veranderingen gelden voor docenten die onderwijs verzorgen binnen de muren van de hogeschool, maar ook voor opleiders daarbuiten.
Het is van groot belang dat studenten en opleiders goed worden meegenomen in deze transitie. Daarnaast dienen studenten en opleiders nieuwe taal en beelden te ontwikkelen, passend bij het concept programmatisch toetsen. De toetsexpertgroep van het instituut heeft daarom voor studenten en opleiders een infographic gemaakt, waarin programmatisch toetsen als leer- en onderwijsproces wordt weergegeven.
Met behulp van bijgevoegde QR-codes wordt de graphic toegelicht en zijn relevante formats, zoals feedbackformulieren, toegankelijk gemaakt.
Voor opleiders is het belangrijk te verhelderen hoe zij sturing kunnen geven aan dit leerproces. Om opleiders hierbij te helpen is de infographic per rol uitgewerkt. In onderstaande infographic bijvoorbeeld, is weergegeven wat programmatisch toetsen concreet betekent voor opleiders op de werkplek. De infographic is op eenzelfde manier uitgewerkt voor studenten, examinatoren, leerteambegeleiders en HU-docenten.
De studentversie is als poster opgehangen op de verschillende leerpleinen. In leerteambijeenkomsten van studenten wordt de infographic voor studenten besproken. Op de teamkamers hangen posters waarin de uitwerking van alle rollen zichtbaar is. In de professionalisering van opleiders worden deze als uitgangspunt genomen. En voor de opleiders buiten de HU, die het moeilijkst bereikbaar zijn, is de versie voor werkplekbegeleiders geplastificeerd en uitgedeeld. Op de achterkant van deze zogenaamde ‘placemat’ staan de leeruitkomsten. Uiteraard is de infographic met toelichtende filmpjes en relevante formats ook op de website voor het werkveld geplaatst.
De infographics maken programmatisch toetsen inzichtelijk voor alle betrokkenen. En zij helpen de lerarenopleidingen om op een consistente wijze invulling te geven aan het opleiden binnen en buiten ons instituut.
- Mocht je interesse hebben in de infographic voor student, docent en/of leerteambegeleider, stuur mij even een berichtje (Christina.schouten@hu.nl)