Een kritisch perspectief op wat wij eten
Ben je een voltijd student met een nieuwsgierige en actieve houding, sta je open voor creatief denken? Wil jij leren hoe je krachtige verhalen kunt vertellen in woord en beeld met gebruik van theoretische inzichten over voedsel? Durf je buiten je eigen comfort zone te treden en heb je een onderzoekende houding? Dan is deze minor geschikt voor jou.
Toelating
De voertaal van de minor is Nederlands. Een groot deel van de gebruikte literatuur is Engelstalig en ook gastlessen zijn gedeeltelijk in het Engels.
Stage- of werkplek is geen vereiste.
Je zit in de eindfase van jouw bacheloropleiding (derde of vierde studiejaar).
De examencommissie van je opleiding stelt van tevoren vast welke HU-minoren geen hbo-niveau en/of een onacceptabele overlap hebben met het verplichte curriculum van je opleiding. Check op de pagina Niet toegestane minoren onder jouw instituut of er minoren zijn die je niet mag volgen. Deze pagina zal vanaf 29 februari geüpdatet zijn voor minoraanbod 2024-2025.
Inhoud
Voedsel is een essentieel en vanzelfsprekend onderdeel van ons bestaan. Naast dat voedsel een van onze primaire levensbehoeftes is, verbindt voedsel mensen met elkaar en met de plaats waar ze wonen. De associaties die wij hebben met eten, zeggen iets over waar en hoe we nu leven, welke ontwikkelingen er hebben plaatsgevonden en hoe ons beeld over eten in de loop van de tijd is veranderd. Eten zegt iets over waar wij vandaan komen en wie wij zijn.
In deze minor nodigen we je uit om op reis te gaan, een food journey te ondernemen. We gaan langs verschillende plaatsen en leren over het lokale en geografische aspect van voedsel en de impact van voedsel en het voedselsysteem op de natuur, de cultuur en gebruiken van mensen. We leren over de reis van het voedsel als gevolg van ontdekkingsreizen, kolonisatie, migratie, klimaatverandering en mondialisering.
De relatie tussen voedsel en plaats vormt de inhoudelijke leidraad van de minor. Dit thema bestudeer je door verhalen te verzamelen bij mensen, wetenschappelijke literatuur te lezen en het bestuderen van films en fotografie. Voedsel is in deze minor de lens om sociaal-maatschappelijke vraagstukken (bijv. veranderende eetlandschap in grote steden, normatieve ideeën over gezond voedsel); ecologische vraagstukken (bijv. de invloed van onze voedselproductie op het klimaat, voortbestaan van visserijen); en politieke vraagstukken (bijv. de ethische kanten van onze voedselproductie, het recht op voedsel) te onderzoeken.
Kortom, je onderzoekt de relatie tussen voedsel en plaats vanuit een gekozen geografisch perspectief.
Expositie
In de minor werk je aan twee opdrachten:
- Het visueel essay. In een visueel essay combineer je beeld en taal om een verhaal te vertellen over voedsel, plaats en de betrokkenen in jouw verhaal.
- De StoryMap. Via het maken van een eigen StoryMap reflecteer je op de rol van voedsel en plaats in ons leven. Dit doe je aan de hand van een inhoudelijke reflectie uit de aangeboden literatuur, waarin aandacht is voor de verschillende aspecten van voedsel en plaats op micro, meso en macro niveau.
Waar worden Chinees-Nederlandse kookrituelen overgedragen? Waarom zijn topchefs op televisie bijna altijd mannen? Hoe verantwoord is de weg die ons eten aflegt? Zijn duurzame voedseltuinen de toekomst? Welke beelden over gezond eten worden op sociale media getoond? Als er genoeg voedsel in Nederland is, waarom zijn er dan voedselbanken? Welke verhalen vertellen kookboeken over migranten? Waarom hebben zoveel Nederlanders een volkstuin? Hoe zit het met de voedselindustrie in Nederland? Dit zijn mogelijke vragen die je kan verkennen in de minor.
Je verdiept je kennis en vaardigheden in de minor via excursies, gastsprekers, zelfonderzoek, mini-onderzoeken, het verzamelen van beeldmateriaal, het analyseren van food blogs, het schrijven van korte verhalen, storytelling via recepten uit de tijd van jouw grootouders en het bestuderen van (semi-)wetenschappelijke literatuur.
Thema’s
De minor bestaat uit twee lijnen:
- Voedsel en plaats: van productie tot consumptie. Denk hierbij aan thema’s als food justice, voedsel en macht, gender en normativiteit in relatie tot voedsel, postkolonialisme en voedsel.
- Storytelling als middel om visueel onderzoek te doen. Je verdiept je in visuele middelen (zoals autonome kunst, fotografie, illustraties, film), gedichten, kookboeken, teksten, liedjes om verdieping te geven aan het thema van de minor.
Excursie Utrecht – Stadsjochies
Leerdoelen
- Je bent je bewust geworden van de plaatsgebondenheid van voedsel.
- Je hebt begrip van complexe samenlevingsvraagstukken in relatie tot voedsel en plaats.
- Je hebt begrip van geografische theorieën in relatie tot voedsel en plaats en je kunt deze toepassen.
- Je kan co-creatief en onderzoekend met mensen in de praktijk aan de slag gaan om een kritisch perspectief te ontwikkelen over voedsel en een specifieke plaats.
- Je bent in staat om het verhaal over een specifieke plek, de mensen en voedsel in woord en beeld (o.a. foto’s) te vertellen.
Toetsing
De leeruitkomsten worden getoetst door middel van een visueel essay en een StoryMap:
- StoryMap over jouw food journey (individuele kritische analyse).
- Visueel essay over eten en plaats (in duo’s). Het visueel essay bestaat uit een inhoudelijke onderbouwing van het verhaal en de gekozen beelden en jouw individuele bijdrage aan het onderzoeks- en maakproces van het essay.
- De verschillende essays worden in een afsluitende expositie gepresenteerd aan de groep en de verschillende betrokkenen.
Literatuur
- Joassart-Marcelli, P. (2022). Food Geographies: Social, Political, and Ecological connections. Lanham: Rowan & Littefield Publishers.
- De Jong, J., Smit, L., Van den Broek, J. en Koetsenruijter, W. (2019). Beeldtaal. Perspectieven voor makers en gebruikers. Amsterdam: Boom Uitgevers Amsterdam.
- Diverse artikelen, documentaires en podcast bij de thema’s van de bijeenkomsten.
Rooster
De minordagen zijn dinsdag en vrijdag. De overige dagen van de week vul je zelf in, maar wij raden je aan om regelmatig andere studenten of professionals op te zoeken bij het uitvoeren van je project en onderzoek.
Een programma op maat is niet mogelijk.
De les- en toetsroosters worden, met uitzondering van de eerste onderwijsperiode van het studiejaar (start september), altijd vier weken voor de start van iedere onderwijsperiode op Mijn Rooster geplaatst. Het rooster voor de eerste onderwijsperiode van het studiejaar is drie weken voor de start vindbaar op de site. Op Mijn Rooster is altijd het meest actuele rooster zichtbaar.
Op de HU mag voltijdonderwijs geroosterd worden tussen 08.30 en 19.00 uur.
Extra kosten
Ongeveer 100 euro voor excursies en materiaal.