Inclusief onderwijs; what else?!

Wil jij alles weten over inclusief onderwijs? Hoe alle leerlingen samen kunnen leren vanuit het basisidee dat elke leerling uniek is en recht heeft op onderwijs? Ben jij benieuwd hoe inclusief onderwijs in het buitenland gerealiseerd wordt? Dan is deze minor echt iets voor jou. Want tijdens deze minor bekijk jij internationale perspectieven op inclusief onderwijs tijdens een studiereis van een week naar Graz in Oostenrijk. De reis wordt voor een deel gesponsord, waardoor jouw eigen financiële bijdrage voor de reis, het verblijf, de maaltijden, het vervoer in Graz en de schoolbezoeken €400,- is. Door in de scholen in Graz te observeren en in gesprek te gaan met elkaar en de collega’s uit Oostenrijk word je verrijkt met het perspectief van anderen. Onze huidige minorgroep geeft aan dat deze reis hen veel inzicht heeft gegeven.   

Toelating

Deze minor is bedoeld voor studenten die verwachten na hun studie te gaan werken in het onderwijs. Dat kan betekenen dat jij één van onderstaande studies volgt en met onderwijsorganisaties wil gaan samenwerken bijvoorbeeld als social worker, pedagoog of logopedist of dat jij zelf op een school gaat werken als leraar of docent.   

  • studenten van lerarenopleidingen  
  • studenten (ecologische) pedagogiek die in het onderwijs willen werken  
  • studenten IGTD/docent Gebarentaal die in het onderwijs willen werken  
  • studenten van de PABO  
  • studenten van Logopedie die in het onderwijs willen werken 
  • studenten van Social Work die in het onderwijs willen werken   

Mocht jouw studie er niet bij staan maar ben jij wel gemotiveerd om in het onderwijsdomein ervaring op te doen en stage te lopen, neem dan contact op met de minorcontactpersoon van deze minor om te overleggen wat er mogelijk is.   

Tijdens deze minor loop jij 1 dag per week stage. Jij verdiept je in inclusief onderwijs in de Nederlandse praktijk. Voor de zomer regel jij zelf een stageplek en daar kunnen de docenten van deze minor je ook advies over geven. Zodra in de eerste week van september start begin jij ook meteen met één stagedag per week. Je past op je stage toe wat je tijdens de bijeenkomsten in Utrecht leert en werkt op de stage van jouw keuze aan het creëren van een leeromgeving waarin elke leerling zich optimaal kan ontwikkelen, ongeacht culturele achtergrond, status, taal, talenten of beperkingen.  

Na je aanmelding word je begin juli uitgenodigd voor een kennismakingsgesprek met één van de docenten.   

Deeltijdstudenten
Je kan de minor in deeltijd volgen als je een werkplek hebt die geschikt is om één dag stage te lopen, én je op de maandagen overdag en op de woensdagochtenden beschikbaar bent voor het volgen van de bijeenkomsten in Utrecht. Het zijn fysieke lessen. 

De examencommissie van je opleiding stelt van tevoren vast welke HU-minoren geen hbo-niveau en/of een onacceptabele overlap hebben met het verplichte curriculum van je opleiding. Check op de pagina Niet toegestane minoren onder jouw instituut of er minoren zijn die je niet mag volgen. Deze pagina zal vanaf 29 februari geüpdatet zijn voor minoraanbod 2024-2025.  

Inhoud

In Nederland is sinds 2014 wettelijk geregeld dat alle leerlingen (ongeacht hun ondersteuningsbehoeften) recht op onderwijs op een school van hun keuze hebben. Sinds de evaluatie van het huidige Passend onderwijs is door de onderwijsminister in een routekaart aangegeven dat wij toe gaan groeien naar inclusiever onderwijs. Daarvoor gaat het onderwijs een transformatie doormaken. In deze minor krijg je inzicht hoe dat praktisch vormgegeven kan worden, reiken de docenten je handvatten aan en ontwikkel jij je visie op het vormgeven van inclusiever onderwijs in het basis-, voortgezet of beroepsonderwijs. Door de reis naar Graz en de ervaringen op de stagescholen van jou en jouw medestudenten maken wij samen de verbinding tussen de (internationale) theorie en (internationale) praktijk. De docenten dragen inclusief onderwijs een warm hart toe en zien dat er vanuit een inclusieve pedagogiek in scholen kansen zijn voor alle kinderen. Er komen regelmatig gastsprekers om onze studenten te inspireren met hun verhalen.   

Leerdoelen

  • Je hebt kennis van specifieke ondersteuningsbehoeften van leerlingen in het basisonderwijs/speciaal onderwijs/voortgezet onderwijs/beroepsonderwijs; 
  • Je herkent ondersteuningsbehoeften van leerlingen en kan die vertalen naar ondersteunend gedrag; 
  • Je kunt vraagstukken van de stageschool beantwoorden met behulp van literatuuronderzoek; 
  • Je ontwikkelt gespreksvaardigheden die worden toegepast in de stage; 
  • Je wordt je bewust welke eigen overtuigingen een rol spelen in je denken en handelen; 
  • Je gaat met leerlingen in gesprek over diversiteit en inclusie.  

Cursussen ieder van 5 EC 

Inclusieve pedagogiek 
Tijdens deze cursus bespreken wij het belang van inclusieve pedagogiek en bekijken hoe dat in Nederland en in andere landen wordt gerealiseerd. Op een pedagogische vraag van jouw stageplek geef jij zowel theoretisch als praktisch antwoord. Jij ontwikkelt een product waarmee jij jouw antwoord kan overdragen naar de collega’s op de stageschool. Zo werkt elke student aan een eigen onderwerp dat aan het eind van de cursus aan elkaar gepresenteerd wordt.   

Stem van de leerling
Om tegemoet te kunnen komen aan de ondersteuningsbehoeften van alle leerlingen zijn de grootste experts de leerling zelf en zijn/haar ouders/verzorgers. In deze cursus ontwikkel je gespreksvaardigheden en krijg je handvatten om samen met leerlingen en ouders ontwikkelgesprekken te voeren.    

Kracht van verschillen
Door middel van documenten onderzoek, een sociogram, observaties en interviews word jij je meer bewust hoe je tegemoet kunt komen aan de diversiteit van je groep. In een afsluitend groepsgesprek bespreek je die diversiteit om acceptatie daarvan te bevorderen.  

Constructpsychologie
Je onderzoekt aan de hand van de werkwijze ‘professional in de spiegel’ jouw persoonlijke en professionele opvattingen en overtuigingen (de constructen) om ze tastbaar te maken. Je krijgt inzicht in de overtuigingen die jij hebt over anderen en welk aandeel die hebben in relaties met leerlingen, ouders en collega’s.   

Diversiteit in beeld
Tijdens deze cursus voer je het opgezette onderzoeksplan van Observeren en handelen voor een gedeelte uit. Ook bedenk je een eigen onderzoeksvraag die verdiepend is ten aanzien van Passend onderwijs/inclusief onderwijs en geeft hier een antwoord op.  

Inclusieve praktijk (stage)
Vanuit de cursussen krijg jij opdrachten die jij op jouw stageschool uitvoert. Daarnaast werk je aan je eigen leervragen en aan de competenties die jij wil ontwikkelen. Het is dus van belang dat je een stageschool vindt waar jij de ruimte krijgt om je te ontwikkelen. Jij kan stagelopen bij een groep, een IBer, een zorgcoördinator, inclusie medewerker (ABer) of andere professionals binnen een school. Stage kan in alle vormen van onderwijs.   

Toetsing

Toetsing bestaat uit (stage)opdrachten, presentaties en verslagen. 

Literatuur

Een overzicht van de aanbevolen en verplichte literatuur ontvang je tijdens het kennismakingsgesprek voor de zomervakantie. 

Rooster

Na de zomer is tijdens de eerste lesweek op woensdag een startdag waarin je kennismaakt met de medestudenten, docenten en de inhoud van de cursussen.    

De lessen/bijeenkomsten met medestudenten en docenten duren per cursus 2 ½ uur en zijn gepland op de maandagen van 9.30 tot 16.30 uur en de woensdagochtenden van 9.30-12.00 uur. De studiereis naar Graz valt in half oktober. 

De les- en toetsroosters worden, met uitzondering van de eerste onderwijsperiode van het studiejaar (start september), altijd vier weken voor de start van iedere onderwijsperiode op Mijn Rooster geplaatst. Het rooster voor de eerste onderwijsperiode van het studiejaar is drie weken voor de start vindbaar op de site. Op Mijn Rooster is altijd het meest actuele rooster zichtbaar. 
 
Op de HU mag voltijdonderwijs geroosterd worden tussen 08.30 en 19.00 uur.

Extra kosten

Studiereis €400,- en ongeveer €60 aan boeken.  

Switch to English English