Bas Agricola et al (2024) hebben op basis van 19 praktijkpublicaties – waarin 19 hbo opleidingen beschrijven hoe zij de principes van programmatisch toepasten – de gemaakte ontwerpkeuzes onderzocht. Ze vonden twee soorten ontwerpkeuzes. Aan de ene kant maakten alle opleidingen zogenaamde ‘algemene’ ontwerpkeuzes. Keuzes die alle opleidingen maken die programmatisch toetsen implementeren. Een voorbeeld van zo’n algemene ontwerpkeuze is dat alle opleidingen een ruggengraat van leeruitkomsten formuleerden in hun programmatisch curriculum.
Naast de ‘algemene’ ontwerpkeuzes vonden zij dat deze opleidingen 11 ‘specifieke’ ontwerpkeuzes maakten. In die ‘specifieke’ ontwerpkeuzes verschilden opleidingen juist heel sterk. Het onderzoeksrapport bespreekt de 11 ontwerpkeuzes uitgebreid (Agricola et al, 2024). In Tabel 1 kun je ze overzichtelijk maar beknopt teruglezen. Elk van deze keuzes heeft diverse benaderingen en implicaties die in het rapport terugkomen.
Tabel 1
Elf Ontwerpkeuzes in Programmatisch Toetsen (Agricola et al, 2024) |
|
1 | Er zijn alleen vaste datapunten in het portfolio of er is ook gelegenheid voor vrije datapunten |
2 | Alle feedbackperspectieven zijn vastgelegd of studenten kiezen zelf de feedbackperspectieven |
3 | De inlevermomenten voor feedback liggen vast of de inlevermomenten zijn vrij gelaten |
4 | Er zijn wel of geen self-assessments als datapunt geprogrammeerd |
5 | Kennis wordt wel of niet als datapunt geprogrammeerd |
6 | Er is een feedbackformulier dat verschilt per datapunt of het feedbackformulier is hetzelfde voor alle datapunten |
7 | Er is een medium-stakes beslissing ingericht om alleen de ontwikkeling van de student in kaart te brengen of om een beslissing te nemen (bijv. over remediering of go/no go beslissing) |
8 | Tijdens de high-stakes beslissing wordt elke leeruitkomst separaat beoordeeld of worden de leeruitkomsten als geheel holistisch beoordeeld |
9 | Tijdens high-stakes beslissing wordt naast het portfolio wel of niet een prestatie van de student (cgi en/of presentatie) meegewogen |
10 | De docent die het leerproces begeleidt (bv mentor, coach, slb-er) heeft wel of geen rol in de high-stakes beslissing |
11 | De high-stakes beslissingen vinden elke onderwijsperiode plaats (kwartaal) of elk semester of elk jaar |
Agricola, B.T., De Vos, M., Baartman, L., & Van Schilt-Mol, T. (2024). Naar een nieuwe balans in toetsfuncties: van formatief en summatief naar een continuüm van beslissingen. [NRO Overzichtsstudies Onderzoeksrapport]. Hogeschool Utrecht, Utrecht. https://www.hu.nl/onderzoek/publicaties/naar-een-nieuwe–balans-in-toetsfuncties-3