Succesfactoren voor effectieve feedback

Door Wendy Peeters, expertiseleider Toetsing bij TLN

Binnen het hoger onderwijs, en zeker ook bij ons op de HU, wordt de formatieve functie van toetsing steeds belangrijker. Opleidingen starten bijvoorbeeld met de ontwikkeling van programmatisch toetsen om de feedbackfunctie van toetsing te versterken. Toch blijkt dat niet altijd zo goed te werken. Wat is eigenlijk goede feedback? En wat zijn factoren om die goede feedback te stimuleren? In dit blog kijken we naar David Boud en collega’s, die ons op weg helpen met 12 succesfactoren.

Goede feedback

In de keynote die hij hield tijdens het festival Leren van Toetsen in 2019 (Boud, 2019) maakte David Boud duidelijk dat de kwaliteit van feedback niet zozeer afhangt van de aard van de feedback an sich. Goede feedback is feedback die wordt GEBRUIKT door de lerende, om een betere prestatie te leveren en/of om de zelfregulatie te vergroten.

Feedback is daarmee een proces dat tot stand komt tussen docent en student. Hij heeft met zijn onderzoeksteam goed gekeken naar dat proces, met als doel het feedbackproces beter te begrijpen om het vervolgens te kunnen optimaliseren.

Condities voor feedback

De onderzoekers hebben drie aspecten aan feedback ontdekt die van belang zijn voor het welslagen van het feedbackproces (Michael Henderson, 2019). Bij ieder aspect onderscheiden ze een aantal succesfactoren. In onderstaande figuur zijn deze weergegeven:

Feedbackbekwaamheid

Onder feedbackbekwaamheid verstaan de onderzoekers enerzijds feedbackvaardigheden: zijn de studenten feedbackgeletterd? Met andere woorden: begrijpen en waarderen zij de feedback? Zijn ze actief betrokken bij het feedbackproces, in zowel het vragen naar, geven van als gebruiken van feedback? En zijn de docenten vaardig in het geven én ontvangen van feedback? Stimuleren zij de studenten om de ‘feedback loop’ af te maken?

Anderzijds gaat het ook om de beschikbare middelen voor feedback. Is er een (digitaal) systeem beschikbaar om de ontwikkeling van studenten en het gebruik van de feedback goed te volgen? En is er voldoende ruimte (tijd!) om met feedback aan de slag te gaan?

Feedbackontwerp

Bij het feedbackontwerp gaat het om verschillende niveaus van dat ontwerp. Je kijkt allereerst naar de feedback zelf: is de kwaliteit dusdanig dat deze gebruikt kan worden? Is de feedback concreet en specifiek, en afgestemd op de behoefte van de studenten?

Je kijkt ook naar de reikwijdte van de feedback: in hoeverre zijn er meerdere perspectieven/invalshoeken van waaruit feedback gegeven wordt?

En je kijkt naar de alignment binnen de opleiding: in hoeverre is het ontwerp van de leeruitkomsten zo ingericht dat feedback bij volgende opdrachten toepasbaar is?

Feedbackcultuur

Goede feedback is ingebed in een cultuur waarin feedback wordt gewaardeerd en op alle niveaus benut. Je kijkt bij dit aspect naar hoe er naar feedback wordt gekeken en hoe er wordt gewerkt aan de verbetering daarvan. Staan docenten bijvoorbeeld ook open voor feedback van hun studenten en van hun collega’s? Is feedback en verbetering daarvan een terugkerend gespreksonderwerp onder studenten en docenten?

Aan de slag met de factoren

De Onderzoekswerkplaats Beoordelen in het Beroepsonderwijs is, onder leiding van Liesbeth Baartman, aan de slag gegaan met deze factoren. We hebben ze vertaald naar een gespreksleidraad die je met je team, van docenten en/of studenten, kunt doornemen om de feedbackpraktijk in kaart te brengen. De tool kun je hieronder downloaden. Aan de hand van de output hiervan , kun je met elkaar een plan opstellen om de feedbackpraktijk te versterken. Aan welke succesfactoren willen jullie gaan werken? Wat is er voor nodig om hier verbeteringen in te ontwikkelen? Wie kan daarbij helpen?

Graag gaan wij met je in gesprek over vervolgstappen die je als opleiding kunt zetten om het feedbackproces te verbeteren.

Bronnen

Boud, D. (2019, 06 07). Keynote David Boud – Symposium 2019. Opgehaald van Platform Leren van Toetsen: https://lerenvantoetsen.nl/keynote-david-boud-symposium-2019/

Henderson, M., Boud, D., Molloy, E., Philip, D., Philips, M., Ryan, T., & Mahoney, P. (2019). Opgeroepen op 04 13, 2022, van Feedbackforlearning.org: https://feedbackforlearning.org/wp-content/uploads/Framework-One-Page-Infographic.pdf

Michael Henderson, M. P. (2019). Conditions that enable effective feedback. Higher Education Research & Development, pp. 1401-1416.

Bijlagen