Binnen de Opleidingsschool ontstaan waardevolle voorbeelden van praktijkgericht onderzoek, uitgevoerd in samenwerking tussen leraren, onderzoekers en opleiders. De onderzoeksvragen komen soms uit de praktijk (vanuit basisscholen), soms vanuit de opleiding, en soms vanuit de onderzoeker zelf — vaak een hogeschoolhoofddocent van de Hogeschool Utrecht.
Wat deze onderzoeken gemeen hebben: de verbinding tussen onderzoek, opleiding en praktijk levert steeds weer nieuwe inzichten én beter onderwijs op.
Voorbeelden uit de praktijk
Hieronder vind je een selectie van onderzoeken die recent zijn uitgevoerd en afgerond. De resultaten zijn direct toepasbaar in de praktijk. Ze kunnen:
-
opnieuw worden uitgevoerd of verdiept;
-
dienen als inspiratie voor een eigen onderzoeksvraag;
-
of gebruikt worden als bron van actuele en relevante literatuur.
Wil je meer weten of samenwerken rond een onderzoeksvraag? Neem dan contact op met de desbetreffende onderzoekers.
PO-conferentie
In een samenwerkingsverband voeren regionale schoolbesturen, Utrechtse Hogescholen en de Universiteit Utrecht gezamenlijk (praktijkgericht) onderzoek uit. Onderzoeksresultaten worden gedeeld door leerkrachten en onderzoekers op de jaarlijkse PO-conferentie in Utrecht.
Bruggenbouwers en grensverleggers
Om complexe maatschappelijke vraagstukken aan te pakken, is het essentieel dat professionals op school, in de wijk en rond het gezin goed samenwerken. Dit vereist innovatie in de bestaande opleidingsinfrastructuur, met een nadruk op onderzoek naar ‘boundary crossing’. Het doel van het project is om deze innovatieve infrastructuur te creëren en te onderzoeken door professionele leernetwerken (PLN’s) in Utrecht en Amersfoort op te zetten.
Looptijd: 1 september 2022 tem 31 augustus 2025
Website: Bruggenbouwers en grensverleggers | Hogeschool Utrecht (hu.nl)
Reeds verschenen publicaties:
- Podcastserie op Spotify: Bruggenbouwers & Grensverleggers | Podcast on Spotify
- Rapport over Boundary Crossing: Boundary Crossing | Hogeschool Utrecht (hu.nl)
Meer info: anton.boonen@hu.nl
Proud to teach all
Het doel van het Erasmus+ ‘ProuD’ project was om scholen en schoolsystemen te ontwikkelen die inspelen op de uitdagingen van de 21e eeuw en leerlingen met diverse achtergronden optimaal ondersteunen. Het project werkte met professionele leergemeenschappen (PLG’s) in vijf Europese landen (België, Letland, Portugal, Nederland en het Verenigd Koninkrijk), waar leerkrachten en andere professionals samenwerken aan oplossingen voor diversiteit en inclusieve pedagogie. Door middel van coaching ontwikkelden zij samenwerkingsvaardigheden.
‘ProuD’ stelde onderwijsprofessionals uit heel Europa in staat beter in te spelen op het unieke karakter van elke klas en leerling, wat hun professionalisme en trots vergroot. Het project heeft vier brede doelstellingen:
- Onderzoeken van effectieve en repliceerbare strategieën voor professionele ontwikkeling om leerkrachten leergierig te maken.
- Ontwikkelen van een toegankelijk online inspiratiecentrum dat evidence-based middelen aanbiedt.
- Versterken van interprofessionele samenwerkingsvaardigheden binnen, tussen en buiten scholen.
- Aanscherpen van coachingsvaardigheden van ervaren leerkrachten, schoolleiders en hoger onderwijsprofessionals om PLG’s te begeleiden.
Looptijd: 2020 – 2024
Website: Home – Proud to teach all
Contactpersoon: Sofie.sergeant@hu.nl
Inclusief onderwijs in meertalige contexten
Binnen het project SPRONG Meertaligheid heeft een consortium van onderwijsinstellingen in het hoger onderwijs, middelbaar beroepsonderwijs, voortgezet onderwijs en basisonderwijs onderzocht hoe Inclusief Onderwijs in Meertalige Contexten (IOMC) vorm kan krijgen. Nu de populatie in veel scholen steeds meertaliger wordt, is het van groot belang om de talige diversiteit te herkennen en te benutten. In dit project is onder andere een Kennishuis IOMC ontwikkeld (zie de website), waarin helder wordt op welk fundament, en met welke mindset scholen en onderwijsprofessionals kunnen werken aan inclusiever onderwijs in meertalige contexten.
Looptijd: 1 maart 2020-1 maart 2024
Website: Home – Sprong Meertaligheid (platformsamenonderzoeken.nl)
Contactpersoon: marian.vanpopta@hu.nl
LEERPRACHT
In Leerpracht gaat het ons om het boeien, binden en behouden van (aanstaande) leraren op scholen in krachtwijken. Daarbij is het versterken van het primair en voortgezet onderwijs op divers samengestelde scholen in Utrecht ons doel. We richten ons specifiek op het opleiden en professionaliseren van (toekomstige) leraren op het gebied van culturele diversiteit, zodat zij enthousiast en goed voorbereid zijn op het lesgeven in een grootstedelijke en diverse context.
Doelen:
- Opleiding en professionalisering van huidige en toekomstige leerkrachten voor beter onderwijs in stedelijke en diverse contexten.
- Verhoogde blijvende betrokkenheid van (beginnende) leerkrachten door betere voorbereiding en ondersteuning.
- Grotere samenwerking en kennisuitwisseling tussen onderwijsinstellingen, opleidingsinstituten en buitenschoolse instanties.
- Bevordering van gelijke kansen voor alle leerlingen, ongeacht hun achtergrond.
Looptijd: 1 september 2021- 1 december 2025
Website: Leerpracht Overvecht | Hogeschool Utrecht (hu.nl)
Contactpersoon: Tamar.Tas@hu.nl
Vormgeven van begeleiding van zij-instromers in beroep, een gesprekstool
Zij-instromers zijn onmisbaar bij het terugdringen van het lerarentekort. Een passende en structurele begeleiding van de zij-instromer is cruciaal. Ter ondersteuning van deze begeleiding is een gesprekstool voor docenten, opleiders en begeleiders ontwikkeld. Deze tool is te downloaden via de website.
Website: Zijinstromer in het beroep – een gesprekstool | Hogeschool Utrecht (hu.nl)
Contactpersoon: Tamar.Tas@hu.nl
Wil je het magazine Blijven werken in onderwijs van ons lectoraat lezen? U vindt het hier: https://www.hu.nl/-/media/hu/documenten/onderzoek/overigen/magazine_blijven-werken-in-onderwijs.ashx
WOU en Onderzoek dat werkt
Onderzoek dat werkt is de opvolger van het eerdere WOU en WOU GO onderzoek. Het werkprincipe van WOU is dat een leerkracht, werkzaam op een basisschool, in een ‘WOU-team’ werkt aan een onderwijsvraagstuk, dat speelt op de eigen basisschool. In het WOU-team zitten enkele collega’s van school, soms studenten, en een onderzoeker van een partner-kennisinstelling. Het uitgangspunt van WOU is dat de vraag van de school leidend is voor de focus van het onderzoek.
In ‘Onderzoek dat werkt’ (2023 – 2027) wordt voortgeborduurd op deze methode van samen leren, en wordt beoogd de WOU-aanpak (verder) te verduurzamen. Zo dragen we bij aan onderwijskwaliteit in de regio.
In 2016 is het eerste Werkplaats Onderwijsonderzoek Utrecht (WOU) gestart. Van 2020 – 2022 is onderzoek gedaan binnen de WOU-GO: de Werkplaats Onderwijsonderzoek Utrecht – Gelijke Onderwijskansen. Dat project hoort bij WOU, maar is een op gelijke onderwijskansen gefocuste uitbreiding.
Scholen die aangesloten zijn bij de schoolbesturen KSU, PCOU, SPO Utrecht, PCBO Amersfoort en SKOSS-KPOA kunnen meedoen aan WOU. De partnerkennisinstellingen zijn: Universiteit Utrecht, Universiteit voor Humanistiek, Marnix Academie en Hogeschool
Website: https://werkplaatsonderwijsonderzoekutrecht.nl/
Projectleider: Saskia.Brokamp@hu.nl
Waardenbewuste professionalisering in leerteams
Looptijd 1 sept ’19 – 1 sept’25
Sinds 2019 volgen verschillende onderzoeksprojecten rondom waardenbewuste professionalisering elkaar op. Kortweg gaat het om de vraag “Welke leerkracht wil ik zijn in deze maatschappij?” Dit heeft geleid tot het instrument ‘Narratief Zelfportret’ waarmee studenten hun drijfveren en motivaties voor goed onderwijs leren beschrijven. We hebben daarvoor digitale leeromgeving ontwikkeld, die ook voor praktijkopleiders toegankelijk is. Check: https://canvas.hu.nl/courses/28703
In het huidige onderzoek focussen we op het leren in leerteams. Hoe doe je dat goed, hoe bevorder je kritisch denken, hoe creëer je diepgang in de reflectie. Wat vraagt dat van een student, een leerteambegeleider en een praktijkbegeleider?
Voor meer info van deze projecten: https://www.hu.nl/onderzoek/projecten/levensorientatie-en-normatieve-professionalisering
Contactpersoon: edwin.vanderzande@hu.nl
Dit onderzoek maakt deel uit van het lectoraat Normatieve professionalisering. Voor informatie over andere lopende onderzoeken:
https://www.hu.nl/onderzoek/normatieve-professionalisering#Onderzoekslijnen