Platformnieuws oktober 2017

Terugblik conferentie Geweld in gezinnen 10 oktober 2017

Op 10 oktober vond de tweede conferentie Geweld in gezinnen plaats. Vorig jaar stond de Meldcode centraal en was de ondertitel “uw professionele moed kan het verschil maken”. Wanneer is het juiste moment om melding te maken van geweld? Zie je het wel goed? En hoe bespreek je het met de gezinsleden?

Dit jaar organiseerden we een vervolg hier op, waarbij de focus lag op “gemeld ….en nu?” Vragen die daarbij spelen zijn: hoe werk je samen met alle betrokkenen? Hoe vindt het netwerk elkaar? Wat is jouw rol nog na melding en wat heb je nodig om dit te kunnen doen? Hoe haal je deskundigheid erbij?

De plenaire bijeenkomst stond in het teken van de samenwerking tussen verschillende partijen rondom een casus waarin  ( het vermoeden van ) huiselijk geweld speelde. Een theatergroep gaf daar vorm aan en de zaal kwam met discussiepunten, knelpunten en mogelijke oplossingen. Een waardevolle uitwisseling en ook een spiegel voor veel van de deelnemers. Hierna zijn we uit elkaar gegaan voor verschillende verdiepende workshops.

Binnenkort volgt een uitgebreider verslag, terug te vinden op de kUS-website.


Programmacommissie Werkplaats Maatschappelijke Ondersteuning en Participatie

Naast een kerngroep en programmaraad  is er binnen de Werkplaats Maatschappelijke Ondersteuning en Participatie (een van de drie werkplaatsen van het kUS) een programmacommissie gevormd. De functies die deze groep vervult, zijn:

* fungeren als denktank voor de werkplaats;
* aanjagen van innovaties;
* verdiepen van kwesties;
* uitwisselen van informatie, actuele ontwikkelingen, interessante projecten etc.

Heeft u suggesties of ideeën voor de activiteiten van de werkplaats? Meldt het via kus@hu.nl


Afbeeldingsresultaten voor netwerk

Onderzoeksnetwerk

29 augustus vond de tweede bijeenkomst van het kUS onderzoeksnetwerk plaats. Het kUS onderzoeksnetwerk bestaat uit onderzoekers van kennisinstituten (Universiteit Utrecht, Universiteit voor Humanistiek en Kenniscentrum Sociale Innovatie), gemeenten en GGD.

Het was een interessante en goed bezochte bijeenkomst, waarbij inzichten die naar voren kwamen uit de Staat van Utrechtgepresenteerd en besproken werden. Uit de gegevens van de Staat van Utrecht komen voor het sociaal domein een aantal kwesties naar voren:

  1. Maatschappelijke opgave ten aanzien van inkomensongelijkheid: Ondanks de algemene economische groei in de provincie dreigt een toenemende ongelijkheid van inkomens in steden. Hoe kan de leefbaarheid van iedere wijk zo goed mogelijk geborgd worden?
  2. Maatschappelijke opgave ten aanzien van stad-platteland verschillen: Omdat in de toekomst steeds meer migratie van het platteland naar de steden zal plaatsvinden, dreigt er een kloof tussen een jonge, gezonde populatie in stedelijke gebieden, en een oudere en minder gezonde populatie in krimpgebieden. Hoe kan de zorg voor de vergrijzende bevolking in de plattelandsgemeenten zo goed mogelijk geborgd worden?
  3. Maatschappelijke opgave ten aanzien van digitale kloof: Om zelfredzaam te kunnen functioneren in de maatschappij zullen inwoners in de toekomst steeds meer digitale- en taalvaardigheden nodig hebben. De digitale kloof dreigt echter steeds groter te worden. Hoe kan het beste worden ingezet op versterking van deze vaardigheden voor iedereen? Er dreigen nieuwe scheidslijnen te ontstaan tussen ‘have’s-havenots’=> ‘cans-cannots’. (Zie o.a. ook recent rapport van WRR ‘Weten is nog geen doen’ waarin onderscheid tussen denk- en doenvermogen gemaakt wordt).

Een ander thema dat aandacht krijgt in het onderzoeksnetwerk is het vertalen van data naar beleid om nieuwe vormen van sturing en verantwoording te ontwikkelen. Er zal gewerkt worden aan effectieve modellen om beschikbare data uit registraties optimaal te kunnen gebruiken in het samenspel tussen gemeenten en uitvoerders van Wmo, Jeugdwet en Participatiewet.

Houdt u zich bezig met onderzoek, monitoring of beleidsadvisering en heeft u belangstelling voor het kUS onderzoeksnetwerk, dan kunt u dit kenbaar maken via het kUS Samen Wijzer Servicepunt


Nieuwe projecten

CoSIE
Samenwerking binnen het kUS heeft geleid tot een succesvolle subsidieaanvraag bij het EU programma Horizon 2020. De gemeenten Houten en Nieuwegein en het Kenniscentrum Sociale Innovatie hebben gezamenlijk tot doel om burgerparticipatie en publieke dienstverlening te verbeteren. Dit willen ze bereiken door het experimenteren met co-creatie van publieke dienstverlening in nauwe samenwerking met inwoners die gebruik maken van de dienstverlening van de gemeente (o.a. Wmo, Participatiewet).

Dit is een groot onderzoeks- en kennisontwikkelingsprogramma gericht op vraagstukken die in heel Europa belangrijk zijn. Deze aanvraag maakt deel uit van het deelprogramma Inclusieve Samenlevingen. CoSIE staat voor Co-creation of service innovation in Europe. Er zijn 24 partijen uit 10 landen bij betrokken. Op deze wijze kan geleerd worden van elkaar.

Het project loopt tot 2020.

Integraal aan het werk
In september startte binnen het kUS een onderzoek naar ‘integrale hulp- en dienstverlening’ door sociale professionals en klantmanagers Werk & Inkomen op het gebied van re-integratie. Focus ligt op het perspectief van de klant: hoe ervaren zij deze ‘integrale’ werkwijzen van professionals? Het kUS voert dit project samen met de werkplaatsen Sociaal Domein Noord, Flevoland en Zwolle uit.

Aanleiding
‘Er ontbreekt een duidelijk definitie van het begrip integrale dienstverlening’, zo stelde de Inspectie van ministerie van SZW in 2016 vast. Begrippen als ‘integrale aanpak’, ‘integrale werkwijze’, ‘integrale dienstverlening’, ‘integrale benadering’ worden door elkaar heen gebruikt. Al deze begrippen verwijzen naar een operationeel vraagstuk van ketensamenwerking, van teamsamenstelling en intersectorale afspraken. Maar wat in organisatie-termen effectief en efficiënt is en wat de klant eronder verstaat, hoeft niet hetzelfde te zijn. Om deze reden benadrukken we in dit onderzoek nadrukkelijk ook het perspectief van de klant. Wanneer is er volgens hen sprake van een integrale aanpak? Wat zijn volgens hen de effectieve principes? Het gevonden klantenperspectief spiegelen we aan het perspectief van de sociale professionals en de klantmanager Werk en Inkomen en de uitkomsten van literatuuronderzoek.

Doel
Inzicht krijgen in de werkzame en effectieve principes van integrale hulp- en dienstverlening in het sociaal domein waar klantmanagers Werk en Inkomen bij zijn betrokken, is het doel van het project. Anders gezegd geven we met het onderzoek antwoord op de vraag ‘wat werkt, waartoe, voor wie en onder welke omstandigheden?’


Ontwikkeltafel ‘Geweld in gezinnen: gemeld… en nu?’

Geweld in gezinnen is een thema waar veel professionals mee te maken hebben. Of je nu in een wijkteam werkt, in het onderwijs of kinderopvang, bij de politie, in de gezondheidszorg of in andere hulpverlening, je bent als professional gebonden aan de meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling. In de praktijk blijkt dat dit thema bij veel professionals vragen oproept en soms tot handelingsverlegenheid leidt. Geweld in gezinnen is een thema dat je niet alleen aanpakt. Je werkt altijd samen met verschillende instellingen. De samenwerking rond dit thema verloopt niet altijd vlekkeloos. Hoe houd je elkaar op de hoogte, terwijl je de privacyregels respecteert, hoe taxeer je de acute (on-)veiligheid, wie pakt wat op en hoe zorg je ervoor dat ‘de hete aardappel’ niet wordt rond geschoven?

Wil je meedoen aan deze ontwikkeltafel?
Meld je dan aan via kus@hu.nl. Kijk hier voor meer informatie over andere ontwikkeltafels


Buurtteamnieuws

Veel gemeenten zetten in op vroegsignalering. Wat is de volgende stap?

Mensen met schulden zoeken doorgaans niet snel hulp. Tot voor kort kwamen inwoners van Utrecht met een huurachterstand dan ook vaak pas in beeld bij het buurtteam als de problemen al hoog opgelopen waren. Met vroegsignalering wil de gemeente daar verandering in brengen. Op dit moment loopt de pilot, waarin het buurtteam samen met woningcorporaties huurders bezoekt met een betalingsachterstand. ‘Doordat we mensen in een eerder stadium bereiken, kunnen we voorkomen dat de problemen groter worden.’
Lees hier het gehele artikel met interviews en klantverhalen


InBeeld
Het draait niet zozeer om nieuw verworven inzichten en het besef van de eigen waarden, maar om vitaliteit. Dit is één van de conclusies uit het afgelopen jaar. Het project InBeeld is een project, dat zich afspeelde in de Utrechtse wijk Overvecht. Doel van het project was om mensen met chronische klachten, door middel van fotografie, een tool aan te reiken waarmee ze zicht krijgen op hun waarden, wensen, en mogelijkheden. Hiermee zetten de deelnemers een eerste stap richting activering en self-empowerment met als uiteindelijk doel meer regie over de eigen gezondheid.

Het project sluit aan op de ontwikkeling om zorg en interventies te benaderen vanuit Positieve Gezondheid. Fotografie wordt in dit project ingezet als instrument; de benadering is niet gericht op ziekte en problemen maar op zelfmanagement, empowerment en activering. Uitkomst van het project is dat een dergelijke aanpak mensen met chronische klachten het gevoel geeft dat ze levent en dat er meer is dan de beklemming van de eigen problemen. Ook dat ze daarin niet alleen staan, maar dat ze zich verbonden weten met andere mensen.
Lees hier het gehele rapport


Mooi praktijkvoorbeeld

Als je de kleine lettertjes niet kunt lezen

Nederland kent circa 2,5 miljoen laaggeletterden van zestien jaar en ouder. Voor hen is het vaak ingewikkeld om hun administratie op orde te houden. Brieven zijn dan te moeilijk, formeel taalgebruik is lastig te begrijpen, en internetbankieren is ingewikkeld. Laaggeletterdheid is een van de redenen dat schulden kunnen ontstaan en waarom mensen uitvallen in een schuldhulpverleningstraject.

Daarom startten Stadsring51, Stichting Lezen & Schrijven en Taalhuis Amersfoort een pilot om mensen met taalproblemen te herkennen in de schuldhulpverlening. In dit project laten de consulenten van Stadsring 51 alle nieuwe cliënten met een opleidingsniveau lager dan mbo de zogenaamde Taalmeter invullen. Dit is een online screeningsinstrument dat in korte tijd een indicatie van laaggeletterdheid geeft. Blijkt hieruit dat een cliënt moeite had met taal, dan wordt de uitslag besproken en vraagt de consulent de cliënt of hij het goed vond als zijn contactgegevens werden doorgegeven aan het Taalhuis, waar vrijwilligers kunnen helpen meer taalvaardig te worden.

Uiteindelijk zijn bijna alle mensen die een indicatie van laaggeletterdheid kregen aan de slag gegaan met een cursus. Dit leidt uiteraard niet gelijk tot oplossing van schulden maar leidt wel tot een groter zelfvertrouwen. Stadsring 51 heeft een subsidieaanvraag ingediend bij het Oranje Fonds om verder te kunnen innoveren en een methode te ontwikkelen om mensen met schulden en taalproblemen duurzaam te ondersteunen.

Lees hier meer over de pilot in een artikel dat verscheen in Zorg & Welzijn.

Feiten  & cijfers

  •  Mensen die moeite hebben met lezen, schrijven en/of rekenen zijn veel vaker langdurig arm dan niet-laaggeletterden. Armoede en laaggeletterdheid gaan hand in hand: laaggeletterdheid is vaak een belemmering om zelfredzaam te zijn en armoede vergroot de kans op laaggeletterdheid (Ecbo en ROA, 2016).
  • Mensen die moeite hebben met lezen of rekenen zijn oververtegenwoordigd onder de schuldenaren die zich aanmelden bij schuldhulpverlening (Mesis, 2016).
  • Problematische schulden ontstaan vaak doordat de overheid te hoge verwachtingen heeft van de financiële zelfredzaamheid van burgers (WRR, 2016).
  • De kwetsbare groep laaggeletterden komt niet makkelijk binnen bij de schuldhulpverlening. Zij weten vaak niet op eigen kracht de juiste weg te vinden (Nationale Ombudsman, 2016).
  • Negentien procent van de laaggeletterden leeft ten minste één jaar onder de armoedegrens (Ecbo en ROA, 2016).

Terugblik themabijeenkomst 1 juni

In de vorige nieuwsbrief gaven we al een samenvatting van deze bijeenkomst: ‘Verantwoorden in tijden van verandering; op zoek naar nieuwe vormen van samensturing’. Inmiddels zijn ook de filmpjes gemonteerd, die op deze middag zijn opgenomen met:

  • Thijs Jansen, directeur Stichting Beroepseer;
  • Vertegenwoordigers van de gemeenten Utrecht, Zeist en Hilversum over hoe zij vorm geven aan nieuwe vormen van samensturing met organisaties in het sociaal domein;
  • Een reactie van bestuurders van MeanderOmnium en Lister hierop;
  • En een terugkoppeling van de break out sessies over hoe men binnen hun organisaties en gemeenten verantwoordt, hoe dit beter en efficiënter kan en wat voor kennis of informatie daarvoor nodig is.

Bekijk de filmpjes hier


Instrumentwijzer

Movisie heeft een aantal instrumenten die gebruikt kunnen worden voor effectiviteitsonderzoek in het sociaal domein toegankelijk gemaakt via een handig zoeksysteem. De InstrumentWijzer is een digitale vindplaats van veel gebruikte instrumenten voor effectiviteitsonderzoek, met een simpel zoeksysteem. Momenteel staan zo’n 30 instrumenten beknopt beschreven en het aantal zal de komende tijd toegroeien.