Verdieping in de Palliatieve zorg – 2024/2025

Wil jij bij de patiënt een bijdrage leveren aan kwaliteit van leven of kwaliteit van sterven? Wil je leren om dit bespreekbaar te maken in contact met de patiënt en collega’s?  Dan is de verdieping in de palliatieve zorg iets voor jou. In alle sectoren, ook op de spoedeisende hulp kom je in aanraking met palliatieve zorg. In de thuiszorg, het ziekenhuis of op een palliatieve unit in een verpleeghuis neemt dit een belangrijke plaats in. Door het volgen van deze cursus vergroot je de kans om stage te kunnen lopen op gespecialiseerde afdeling of in een hospice.

Ingangseisen
Je bent student aan de Hogeschool Utrecht met afstudeerrichting de Bachelor Verpleegkunde. Indien je student bent van een andere opleiding binnen de gezondheidszorg, kun je deelnemen mits je een motivatiebrief stuurt naar alice.rolink@hu.nl. Daarnaast heb je een stage met een voldoende resultaat afgerond.

Inhoud
Volgens het Kwaliteitskader Palliatieve Zorg Nederland, (2020) en het nieuwe Profiel Palliatieve Zorg Verpleegkundige richt je je in de palliatieve zorg onder andere op het verbeteren van de kwaliteit van het leven van patiënten en hun naasten die te maken hebben met een levensbedreigende aandoening of kwetsbaarheid.  Dit doe je door het voorkomen en verlichten van lijden op fysiek, psychisch, sociaal en spiritueel gebied. Gedurende het beloop van de ziekte of kwetsbaarheid heb je in palliatieve zorg oog voor het behoud van autonomie door keuzemogelijkheden te bieden en toegang te geven tot informatie. Kenmerkend is onder andere het interdisciplinair samenwerken met de patiënt en naasten door afstemming van waarden, wensen en behoeften. Onderstaande quote  van een student, die de keuzecursus heeft gevolgd,  geeft dit kernachtig weer  ‘de patiënt was mij dankbaar dat ik haar wensen duidelijk  kon maken tijdens de artsenvisite’.

In de cursus leer je een specifieke manier van redeneren die in de palliatieve zorg wordt toegepast, dit wordt palliatief redeneren genoemd. Ook leer je om met de patiënt en de naasten in gesprek te gaan over verschillende thema’s op het gebied van rouw en verlies. Tenslotte lever je een bijdrage aan de deskundigheidsbevordering van andere zorgmedewerkers.

Binnen de studietaken en de toetsopdrachten is gekozen voor groepsproducten (in twee- en viertallen) en individuele producten. Hiermee word je gestimuleerd zowel individueel als in een groep samen te werken aan een beroepsproduct.

Cursusopbouw
De cursus bestaat uit de volgende drie onderdelen die in lintvorm worden aangeboden:

• Palliatief redeneren;
• Rouw- en verliesbegeleiding en mantelzorgondersteuning;
• Deskundigheidsbevordering en EBP.

Thema’s
Palliatief redeneren:

• Wat is palliatief redeneren?
• Palliatieve zorg aan de diverse doelgroepen
• Anamnese, diagnostiek en meetinstrumenten zoals Utrechts Symptoom Dagboek
• Symptoommanagement zoals omgaan met vermoeidheid
• Pijn en complementaire (aanvullende) zorg zoals muziektherapie
• Euthanasie, palliatieve sedatie, versterven en voltooid leven
• College over palliatieve sedatie
• Terminale zorg en zorg na het overlijden.

Rouw -en verliesbegeleiding en mantelzorgondersteuning:

• Soorten verlies & competenties van de verpleegkundige bij rouw en verliesbegeleiding
• Verlies in het leven, Aandachtsdriehoek en Verliescirkel. Werken met de methodiek de Levensjas om op een creatieve manier verbinding te maken met een positieve herinnering
• Levensvragen en zingeving; in gesprek met de zorgvrager en zijn naasten aan de hand van het Diamantmodel
• Supportsysteem van de patiënt; het samenwerken met en begeleiden van de patiënt en naasten. Zorgen voor jezelf als zorgverlener. Inzicht krijgen in eigen omgang met verlies en eindigheid in jouw leven.
• Slecht nieuws en dan? Oefenen met trainingsacteur; hoe vang je je verdrietige zorgvrager en naasten op? Begeleiden zonder te schaden! Gesprekscompetenties van de verpleegkundige rond rouw en verlies ervaringen.
• Zorg voor spirituele dimensie rond het levenseinde/ culturele diversiteit rouw en verliesbegeleiding
• Rouw en verliesbegeleiding: begeleiden van kinderen en ouders, mensen met een verstandelijke beperking en psychisch leiden.

Deskundigheidsbevordering en EBP:

• Inleiding deskundigheidsbevordering en EBP
• Opzet onderwijsactiviteit, didactiek, leerstijlen en implementatie; drijfveren en middelen
• Proefles groepsdynamica en Roos van Leary
• Onderzoek in de palliatieve zorg
• Consultatie en consultatiemethodiek
• Consult mogelijkheid voor workshop en gastdocent
• Ondersteuning van de zorgprofessional, planmatig ondersteuning bieden vanuit expertrol.
• Begeleidingsvormen (intervisie, supervisie, coaching & training).

Toetsing
De toetsopdrachten zijn sterk gericht op de beroepspraktijk. Elke onderdeel wordt afgerond met een beroepsopdracht waarin de kennis wordt toegepast. Als student heb je veel vrijheid om een eigen thema of casuïstiek te kiezen.

Palliatief redeneren
Verslag palliatief redeneren en demonstratie van een complementaire interventie (in tweetallen).

Rouw-en verliesbegeleiding en mantelzorgondersteuning
Maken van een begeleidingsplan en demonstratie van een begeleidingsgesprek (in tweetallen).

Deskundigheidsbevordering en EBP
Demonstratie van een lesactiviteit (in twee- of viertallen)

Organisatie; lesdagen en werkwijze                                                                                                                                                                                    Eén lesdag per week van ongeveer 8 contacturen op dinsdag; 7 lesdagen in 8 weken, toetsing in de toetsweken. Tijdens de lessen maak je kennis met verschillende inhoudelijk thema’s op palliatief gebied. Daarnaast werk je samen met je leerteam (in tweetallen of viertallen) onder begeleiding van een docent aan de toetsopdrachten. De overige studietijd zal je besteden aan zelfstudie met of zonder je leerteam. De begeleiding van de docent is dan vraag gestuurd. De drie onderdelen worden in lintvorm aangeboden; 3 onderdelen per lesdag, per onderdeel 2 – 2,5 uur.

Studielast: 15 EC=15 x 28 uur= 420 uur in 10 weken.

Kosten en studiematerialen
Via de cursuswebsite op Canvas wordt de literatuur beschikbaar gesteld.